Onze gezamenlijke reactie op het Coalitie akkoord van de provincie.

Coalitieakkoord provincie Utrecht: DWARS Utrecht en JS Utrecht reageert

Lieve DWARSe en Jonge Socialistische Utrechters,

Woensdag 5 juli hebben de fracties GroenLinks, VVD, D66, CDA en PvdA een coalitieakkoord gepresenteerd voor de provincie Utrecht. DWARS en JS Utrecht zijn blij met het coalitieakkoord, en we hopen de plannen en visies de komende tijd tegemoet te zien. Aan de andere kant willen wij als DWARS en JS Utrecht ook bepaalde opmerkingen plaatsen bij het akkoord, dat nog socialer en inclusiever had kunnen zijn. DWARS en JS Utrecht reageren hieronder samen op het gepresenteerde coalitieakkoord, echter bestaat er nog steeds discussie over enkele punten. Hierover gaan wij graag in gesprek op de avond dat we deze reactie zullen presenteren.

De sterke punten van dit coalitieakkoord zijn volgens DWARS en JS Utrecht:

• Er wordt geld vrijgemaakt voor de versnelling van de woningbouw binnen de stad Utrecht. Dit laat zien dat de coalitie actief wil werken aan de woningnood in de provincie Utrecht waar veel mensen lijden, waaronder ook erg veel jongeren in Utrecht. Ook zijn we blij om te zien dat een groene woonomgeving centraal staat in nieuwe wijken.
• De leiding die de provincie gaat nemen in het plaatsen van windmolens wanneer gemeenten dit niet doen. Dit laat zien dat deze coalitie het klimaatprobleem en dus de toekomst van jongeren in de provincie Utrecht serieus neemt. Ook is het goed om te zien dat de ambitieuze klimaatdoelen van de vorige coalitie worden doorgezet met het doel van een klimaatneutrale energievoorziening in 2040, tien jaar eerder dan het Rijk.
• De JS en DWARS Utrecht zijn enthousiast dat er een sociale agenda bestaat binnen het coalitieakkoord. Het streven naar een provincie waarin iedereen, wie je ook bent of waar je ook voor staat, gelijk behandeld wordt, is een mooi maar ook een moeilijk doel. De JS en DWARS Utrecht zeggen: maak er ook echt werk van. Het weghalen van drempels bij fysieke, sociale en digitale toegankelijkheid, de aanpak van laaggeletterdheid, het toepassen van de Wet normering topinkomens en het bestrijden van discriminatie en racisme zijn volgens de JS en DWARS Utrecht dan ook sterke punten binnen het coalitieakkoord om dat doel te bereiken. Wel zijn JS en DWARS Utrecht van mening dat er in het coalitieakkoord meer aandacht zou kunnen zijn voor diversiteit en inclusiviteit.
• Het streven om in 2030 het openbaar vervoer emissievrij te hebben, de focus op de mobiliteitstransitie en de deelmobiliteit in de provincie Utrecht. Dit streven sluit aan bij het aanpakken van de klimaatproblematiek en toegankelijke, duurzame mobiliteit waar DWARS en JS Utrecht achter staan.
• DWARS en JS Utrecht zijn blij met de 3000 extra hectare natuur, de 700.000 nieuwe bomen die geplant gaan worden in de provincie en met het repareren van het leefgebied voor bedreigde weidevogels.
• We zijn blij te zien dat vluchtelingen welkom blijven in de provincie, en dat er voldoende opvanglocaties zullen worden gerealiseerd. Volgens DWARS en JS Utrecht moeten er in de provincie altijd goede faciliteiten zijn voor vluchtelingen.
• Een volwaardig alternatief voor het verbreden van de A27 ter hoogte van Amelisweerd. Het liefst zouden DWARS en JS Utrecht zien dat het alternatief exclusief bestaat uit het verbeteren van het openbaar vervoer en fietsroutes.

De zwakke punten van dit coalitieakkoord zijn volgens DWARS en JS Utrecht:

• De keuze tot beëindiging of verplaatsing van boeren blijft nog vrijwillig en op de helft van de coalitieperiode komt een beoordelingsmoment over hoe de situatie er in de gebiedsprocessen voor staat. Vrijwillige beëindiging of verplaatsing zal de komende tijd gebeuren, maar graag hadden DWARS en JS Utrecht gezien dat gedwongen uitkoop in ieder geval een optie zou worden als de stikstofdoelen in de eerste twee jaar niet gehaald worden. Hierbij moet wel gezegd worden dat gedwongen uitkoop niet een uitkomst is die wij graag zien. We willen heel graag de boeren ondersteunen door financiële hulp te bieden aan de boeren om hun werk groener te maken, of een optie waarmee eventuele uitkoop van boeren aantrekkelijker wordt gemaakt.
• We betreuren het plan dat in totaal maar minimaal twee derde van de nieuwe woningen betaalbaar moet zijn. Betekent dit dat de coalitie accepteert dat een derde van de nieuwe woningen onbetaalbaar mag zijn? Net als in heel Nederland ligt het knelpunt van de Utrechtse woningmarkt bij betaalbare woningen. Een tekort aan villa’s hebben we in de provincie Utrecht duidelijk niet. Daarom is het niet meer dan logisch dat alles op alles wordt gezet om zo veel mogelijk betaalbare huisvesting te realiseren. Wij zien graag dat woningen niet alleen betaalbaar zijn voor tweeverdieners met een flink startkapitaal, maar dat kleine huishoudens met lagere inkomens ook een realistisch uitzicht hebben op het kopen van een woning in de provincie Utrecht.
• JS en DWARS Utrecht betreuren het dat het woord ‘bestaanszekerheid’ niet voorkomt in het coalitieakkoord. Het woord ‘armoede’ komt in totaal vier keer voor, maar dan verwerkt in de woorden ‘energiearmoede’ en ‘vervoersarmoede’. We begrijpen dat de provincie een enigszins beperkte rol heeft in het direct bestrijden van armoede en het bevorderen van bestaanszekerheid, maar we hadden alsnog graag gezien dat het in ieder geval benoemd zou worden nu de armoede in het land zo heftig toeneemt en de bestaanszekerheid van velen in het geding komt.
• De ambitie van de provincie is om maar 30% van de nieuwe woningen sociale huur te maken. DWARS en JS Utrecht hadden hier liever een hoger doel gezien. Zeker gezien de huizenprijzen in de provincie Utrecht (vooral in de steden), is het essentieel dat er ruimschoots sociale huurwoningen worden aangeboden aan mensen met een lager inkomen.

Wat betreft de samenstelling en portefeuilleverdeling zijn DWARS en JS Utrecht van mening dat het jammer is dat de ChristenUnie niet betrokken is in dit college gezien de goede samenwerking die in het vorige college met hen gevoerd is, ook al heeft dat niet gelegen aan de fracties GroenLinks/PvdA provincie Utrecht. Ook is het jammer om te zien dat de portefeuille ‘mobiliteit’ van de CU naar de VVD gaat en dat ‘klimaat’ weggaat bij GroenLinks. Echter gaat de portefeuille ‘klimaat’ naar D66, dat betreuren wij in tegenstelling tot het feit dat ‘mobiliteit’ naar de VVD gaat, niet. JS en DWARS Utrecht vinden het erg jammer dat ‘mobiliteit’ naar de VVD gaat omdat wij de mening van de VVD erg slecht vinden. Verder is het goed om te zien dat ‘milieu’ naar GroenLinks gaat. Ook zijn wij tevreden dat ‘water en bodem’ naar D66 gaan in plaats van het CDA.

Woordenlijst:

Fracties: Een groep mensen die ongeveer hetzelfde denken over de politiek en samen in bijvoorbeeld een gemeenteraad zitten.

Provinciale Staten: De gemeenteraad van de provincie.

Coalitieakkoord: Een akkoord tussen meerdere fracties om samen te werken, het akkoord moet zeggen hoe de fracties de komende jaren gaan regeren. De samenwerking tussen de fracties wordt ook wel een ‘coalitie’ genoemd.

Inclusiever: Meer aandacht voor mensen die zich nu vaak uitgesloten voelen.

Woningnood: Tekort aan huizen.

Ambitieuze: Moeilijk haalbare doelen proberen te halen.

Klimaatneutraal: Geen slecht effect op het klimaat maar ook geen goed effect.

Energievoorziening: Hoe we elektriciteit of andere vormen van energie maken, bijvoorbeeld windmolens of kolencentrales.

Streven: Iets willen bijvoorbeeld, GroenLinks streeft naar een eerlijkere samenleving. Dit betekent dat GroenLinks een eerlijkere samenleving wil.

Mobiliteit: Hoe je van een plek naar de andere komt.

Emissievrij: Zonder dat er slechte stoffen vrijkomen.

Mobiliteitstransitie: Verandering van veel met de auto reizen naar meer met de bus of met de trein reizen.

Deelmobiliteit: Niet alleen met de auto ergens naartoe maar bijvoorbeeld met de auto naar het station en dan met de trein nog ergens heen.

Toegankelijk: Bereikbaar voor iedereen.

Leefgebied: De plek waar een diersoort leeft.

Weidevogels: Vogels die eieren leggen in het gras.

Beëindiging: Afsluiten, in deze reactie wordt bedoeld dat boeren zullen moeten stoppen of ergens anders met hun boerderij door kunnen gaan.

Coalitieperiode: De tijd waar de fracties samenwerken. Hierna komen weer verkiezingen of soms komt er een nieuwe coalitie.

Gebiedsproces: Een proces waarin overheden, bedrijven en burgers kijken naar bijvoorbeeld hoeveel stikstof maximaal vrij kan komen zodat de natuur mooi kan blijven.

Uitkoop: Een bedrijf kan worden uitgekocht door een persoon, bedrijf of overheid zodat het van deze persoon, bedrijf of overheid is.

Stikstofdoelen: We willen minder stikstof laten vrijkomen, daarvoor hebben we doelen gezet, dat zij de stikstofdoelen.

Woningbouwambities: Doelen die we hebben om meer huizen te bouwen.

Bodemdaling: Als de grond een beetje inzakt, zorgt dit voor problemen als er een huis staat waar bodemdaling gebeurt. Ook kan hierdoor bij overstroming water sneller in een huis komen.

Energieopwekking: Waar energie wordt gemaakt, denk aan windmolens.

Steun: Hulp door het ergens mee eens te zijn, in dit geval hulp door te zeggen dat ze huizen willen bouwen in de polder Rijnenburg.

Sociale huur: Betaalbare huur voor mensen die niet heel veel geld hebben.

Diversiteit: Veel verschillen bijvoorbeeld, 4 stukken verschillende soorten fruit is een diverse groep fruit. In dit geval gaat het over mensen.

Toegankelijkheid: Hoeveel verschillende soorten mensen naar binnen kunnen, als je een beperking hebt kan dit soms moeilijker zijn. Als er op gelet wordt, kan dit ervoor zorgen dat meer mensen erbij kunnen zijn, dan is het toegankelijker.

Samenstelling: Welke partijen samenwerken.

Portefeuilleverdeling: Hoe de taken verdeeld worden tussen de bestuurders van de provincie. Een portefeuille is groep een taken met een thema bijvoorbeeld, de portefeuille ‘financiën’ let op het geld van de provincie.

College: De groep mensen die de provincie gaat besturen. Ook wel het college van gedeputeerde staten genoemd.

Wil je meer weten over het coalitie akkoord of onze reactie daarop? Morgen (28-09) hebben we inhoudelijke avond mét sprekers. Zie deze pagina voor meer informatie.