Trans Remembrance Day 2020: wanneer is de laatste keer?
10 december 2020Op 20 november wordt over de hele wereld stilgestaan bij alle transgender personen die in 2020 om het leven kwamen door geweld van anderen. Deze dag wordt Trans Remembrance Day genoemd en vindt jaarlijks plaats. Ook in Groningen was er tijd en ruimte om hierover na te denken. In het koepeltje van het Noorderplantsoen zijn kaarsjes aangestoken, bloemen neergelegd en hing de roze met blauwe transvlag. Het is pijnlijk om te beseffen dat jezelf zijn zulk geweld uitlokt, met soms de dood tot gevolg. In Nederland vinden we het belangrijk dat je kan zijn wie je bent. Wat maakt het dan dat elk jaar opnieuw de angst voor geweld en zelfs de dood zo groot is én blijft in de transgemeenschap?
Transgender is een begrip voor mensen waarvan hun geslacht niet aansluit bij hoe zij zich van binnen voelen. Sommige mensen voelen zich tussen man en vrouw in of geen van beide. Anderen willen bijvoorbeeld juist graag gezien worden als man of vrouw. Vaak worden transgender personen en hun ervaringen niet goed begrepen, omdat veel mensen gewend zijn te denken in een splitsing tussen man én vrouw. Al snel wordt kleding, hoe je eruitziet, maar ook gedrag aan mannen óf vrouwen toegekend. Dat iemand zich niet op diens gemak voelt in deze rollen en graag zelf invulling wil geven aan wie zij zijn, wijkt dan af van de regels. Dat wordt vreemd gevonden door veel mensen, je bent namelijk toch geboren als man of vrouw? Hierbij wordt vergeten dat je bent geboren zoals je bent. Voor iedereen geldt dat je vanzelf merkt of jij je fijn voelt bij je geslacht. Transgender personen merken daarbij vaak dat het voor hen niet klopt. Ontdekken dat je niet bent zoals de meeste mensen om je heen zijn kan erg benauwend zijn. Daarnaast staan maar weinig mensen stil bij hun geslacht en hun eigen invulling, daardoor vinden veel mensen het moeilijk om te begrijpen waarom regels rondom geslacht ook benauwend kunnen zijn. Hierdoor hebben transgender personen te maken met veel vooroordelen en onbegrip.
Niet alleen onbegrip van mensen zelf zorgt ervoor dat transgender personen zich vaak onbegrepen voelen. Ook in de media, zoals televisie, kranten of films, zijn er maar weinig voorbeelden van krachtige transgender personen. Soms komen transgender personen wel in het nieuws, maar worden zij alsnog genoemd op een manier die past in de standaard. Bijvoorbeeld met krantenkoppen als: “Vroeger een man, nu een vrouw”. Zulke titels kloppen eigenlijk niet, want een transgender vrouw heeft zich nooit een man gevoeld en is dus ook nooit een man geweest.
Gelukkig zijn er ook media die wel transgender personen laten zien en omschrijven op een juiste manier. Programma’s zoals “Hij is een Zij” van omroep KRO-NCRV zijn daarmee een stap in de goede richting. Maar toch is ook in dit programma vooral aandacht voor mogelijke veranderingen die iemand ondergaat en waar transgender personen het moeilijk mee hebben. Ook sluit een titel als “Hij is een Zij” mensen buiten die zich geen hij óf zij voelen. Het zou goed zijn als programma’s zoals “Hij is een Zij” duidelijk laten zien wat de oorzaak is van het onbegrip en de vooroordelen over transgender personen en wat dit zegt over hoe wij denken en doen rondom geslacht. Kijkers zelf de vraag stellen wat tot een man of vrouw maakt en hen laat nadenken over hun eigen rol en invulling, is bijvoorbeeld een goed begin.
De Trans Remembrance Day van 2020 zal niet de laatste zijn, maar kan wel een begin zijn van een einde. Om meer begrip en daarmee ook geweld en angst van transgender personen tegen te gaan, zullen we meer vrijheid moeten geven aan hoe een man of vrouw moet zijn en daarmee beseffen, dat mensen zelf bedenken wat een man of een vrouw is. Transgender personen laten juist zien dat vrouwen, mannen en mensen in alle vormen bestaan en dat is het vieren waard.
Geschreven door Eva Visser