DWARS Amsterdam steunt burgemeester Halsema en roept GroenLinks op: zet woorden om in daden! #BlackLivesMatter

Bij DWARS Amsterdam zijn we het regelmatig grondig oneens met burgemeester Femke Halsema. Afgelopen oktober nog bekritiseerden we haar visie op het demonstratierecht in Het Parool. Kennelijk is onze boodschap goed overgekomen, want na haar optreden tijdens het Black Lives Matter-protest op de Dam kunnen wij trots zijn op ‘onze’ burgemeester. Halsema toonde precies het leiderschap dat wij als GroenLinkse jongeren graag zien. Laat er dus geen twijfel over bestaan: wij steunen Halsema en #FemkeBlijft!

Afgelopen week was ontzettend krachtig, emotioneel en hoopgevend. Dat de nieuwe coronamaatregelen sinds 1 juno een anderhalve meter-protest voorzichtig toestonden, had voor BlackLivesMatterNL op geen beter moment kunnen komen. De opstand tegen extreem politiegeweld en institutioneel racisme in de Verenigde Staten dwingt ons om het racisme dat ook diep in onze samenleving geworteld zit onder ogen te komen. Dat deze wake up call plotseling bij zoveel mensen was doorgedrongen, had zelfs de organisatie van het eerste Nederlandse Black Lives Matter-protest niet durven dromen. In zo’n situatie wordt leiderschap echter niet getoond door een vreedzaam protest de kop in te drukken, maar door het welbewust en daadkrachtig maken van moeilijke afwegingen.

Als burgemeester heeft Halsema de taak om demonstraties van iedere politieke kleur in goede banen te leiden. Er mag enkel ingegrepen worden omwille van gezondheid, veiligheid of openbare orde. De coronacrisis maakt dat de zorgen om gezondheid terecht groter zijn dan normaal, maar ingrijpen bij een vreedzaam protest tegen politiegeweld zou geleid kunnen hebben tot juist meer gevaar voor de gezondheid, minder veiligheid en meer ordeverstoring. Halsema voelde haarfijn aan dat de emoties dan hoog zouden kunnen oplopen. Zodoende heeft Halsema in dat ogenblik een lastige maar de enige juiste beslissing gemaakt. Kritiek daarop is altijd makkelijk achteraf. De voorbereidingen van burgemeester Halsema hadden ongetwijfeld beter gekund, maar de roep om haar afzetting is volslagen ongepast.

Het demonstratierecht is een groot en noodzakelijk goed in een democratie. Daar heeft Halsema maandag pal voor gestaan en dat is in deze tijd gedurfd en bewonderingswaardig. Protesteren doe je niet zomaar voor je plezier en al helemaal niet om lekker regels te omzeilen, maar om systematische onrechtvaardigheid aan te kaarten. Dat brengt in coronatijd een extra risico met zich mee, net zoals alle andere meer of minder noodzakelijke uitstapjes. In deze tijd maakt iedereen daar iedere dag verschillende afwegingen in. De organisatie en demonstratie hadden de nodige maatregelen getroffen om de kans op verspreiding te minimaliseren. Bijna iedereen droeg mondkapjes. Op foto’s die op sociale media circuleren schijnt de massa als een kluitje op elkaar te staan en de regels aan hun laars te lappen, maar in werkelijkheid hield iedereen zo goed als mogelijk gepaste afstand. Het was geen ideale situatie, maar het was niet onverantwoord. Kritiek daarop leidt vooral af van de boodschap van het protest.

Halsema ligt sinds haar aanstelling als burgemeester constant onder een vergrootglas en elke misstap wekt een stortvloed aan haat en seksisme op. Zelfs uit Den Haag heeft ze deze keer de nodige kritiek te verduren gehad. De reactie van GroenLinks-partijleider Jesse Klaver was voorspelbaar en berekenend. “Maar gisteren bij deze demonstratie waren te veel mensen aanwezig, waardoor het onmogelijk was om die 1,5 meter afstand te bewaren en dat is wel een harde afspraak die we met elkaar als samenleving hebben. Het was gewoon verkeerd.” Klaver betuigt weinig begrip voor de onvoorziene omstandigheden van het protest en het daarbij passende optreden van Halsema. Bovendien zou het Klaver sieren wanneer hij zich net zo druk maakt om racisme als om anderhalve meters.

De opkomst op de Dam was ongekend hoog en dat wekt de indruk dat we eindelijk op een punt zijn beland waarop we racisme op de politieke agenda kunnen zetten. De eeuwige, buitenproportionele en vaak weinig constructieve kritiek over de vorm of het moment van een antiracismedemonstratie verhindert iedere poging tot een serieus gesprek over de inhoud. Dat is precies waar Jesse Klaver leiderschap had moeten tonen. In plaats van mee te gaan in het narratief dat Halsema wegzet als ongeschikt, had hij pal achter haar moeten durven staan en de focus moeten verleggen naar het racistisch onrecht waar het publieke debat nu over moet gaan. Daarbij is het zeker voor een partij als GroenLinks op dit punt onvoldoende om structureel racisme in Nederland enkel te erkennen. Het is onderhand tijd dat GroenLinks haar woorden omzet in daden.

Sabine Scharwachter (voorzitter DWARS Amsterdam)