nieuws
Een schonere wereld door adblockers?
08-06-2020
Hoeveel energie verbruiken internetreclames? Het is moeilijk vast te stellen, maar één ding is duidelijk: erg veel. Wetenschappers schatten voor het jaar 2016 een hoeveelheid van tussen de 20 en 282 terawattuur in, en komen aan de hand van een eigen analysemodel uit op 106 terawattuur. Als we met vierduizend DWARS-leden acht uur per dag flink gaan fietsen, dan zouden we (op basis van nogal grove cijfers) meer dan 45 duizend jaar bezig zijn om die hoeveelheid energie te produceren. Maar met die 106 terawattuur zijn we er eigenlijk nog lang niet: de online reclame-industrie zorgt ook voor vervuiling op indirecte manieren. In dit artikel bespreek ik de problemen, en kom ik met eventuele oplossingen.
door Jasper van Boven
Goed, die 106 terawattuur hebben we nu gehad. De hoeveelheid energie die het kost om reclames op je scherm te toveren staat echter niet op zichzelf: je zou het verbruik ook kunnen uitdrukken in rekenkracht. Een groot deel van de waardevolle processorkracht in je apparaat gaat namelijk verloren aan het hele advertentie-ecosysteem. En het daadwerkelijk laden van advertenties is niet het enige wat rekenkracht kost. Websites gebruiken allerlei technieken om je internetgedrag bij te houden. Zo kunnen ze een profiel van je maken en vervolgens gerichte advertenties tonen. Terwijl jij nieuwsartikelen leest, voert de website op de achtergrond allerlei processen uit.
De invloed van de achtergrondprocessen is ongemerkt heel groot. Een onderzoek uit 2018 laat zien dat de 50 populairste nieuwssites er gemiddeld 9.46 seconden over doen om te laden. Maar bezoek deze sites met software die alle onnodige processen blokkeert, en de laadtijd is slechts 2,69 seconden — dat is 3,5 keer zo snel. Het overgrote deel van deze processen is er enkel om advertenties te faciliteren. Hier blijkt dus goed hoeveel rekenkracht we eigenlijk verbruiken voor inhoud waar we doorgaans helemaal niet op zitten te wachten.
Rekenkracht en duurzaamheid
De grote hoeveelheid rekenkracht die reclames vereisen zorgt voor onnodige problemen. Bedrijven proberen ons altijd op te warmen met beloftes over apparaten die steeds maar krachtiger worden, maar vervolgens wordt veel van die extra rekenkracht ingezet voor zwaardere reclametechnieken. Nieuwe apparaten bieden hierdoor minder vooruitgang dan de technische specificaties suggereren.
Uit oogpunt van duurzaamheid is er een ander probleem. Je nieuwe apparaten zijn misschien niet merkbaar sneller, maar je oude apparaten worden wel merkbaar langzamer. Als websites en applicaties steeds zwaardere reclames en analysetechnieken implementeren, dan is het een kwestie van tijd voordat een oud apparaat min of meer onbruikbaar wordt. Veel activiteiten (zoals online het nieuws lezen) zijn in de afgelopen jaren niet significant veranderd. Maar de apparaten die je ervoor nodig hebt vereisen wel steeds meer rekenkracht. De reclamemarkt stuurt je hierdoor eigenlijk aan naar het kopen van nieuwe producten, terwijl de oude nog goed genoeg zouden kunnen zijn voor allerlei doeleinden.
Wat gaan we eraan doen?
In principe is er een potentiële oplossing: installeer allemaal een betrouwbare adblocker. Als de reclame-inkomsten op het internet maar genoeg afnemen, dan zullen sites noodgedwongen op zoek moeten naar alternatieve verdienmodellen. Deze oplossing is natuurlijk wel vrij radicaal, en ik weet niet of het verstandig is om erop in te zetten. Hoewel adblockers heel fijn zijn voor gebruikers, zorgen ze er ook voor dat kwaliteitswebsites inkomsten mislopen. Als iedereen massaal adblockers gaat gebruiken heeft dat op lange termijn misschien goede gevolgen. Maar een transitie naar andere verdienmodellen zal mogelijk fataal zijn voor allerlei partijen. Het is voor kleinere bedrijven en instanties al moeilijk genoeg om het hoofd boven water te houden op internet. Daar moeten we voorzichtig met ze omgaan. Ik ben ideologisch geen fan van reclames, maar het aansturen op alternatieve verdienmodellen door reclame-inkomsten volledig af te pakken lijkt me geen goede optie.
Als een spontane overstap naar andere verdienmodellen ongewenst lijkt, betekent dat echter niet dat we niet kritisch mogen kijken naar de huidige stand van zaken. Er kleven allerlei problemen aan reclamesystemen, ook in het kader van duurzaamheid. Als reclame toch moet, doe het dan goed.
Het zou wellicht een idee zijn om regels in te voeren die bepalen hoeveel rekenkracht reclames en analysetechnieken mogen gebruiken. Als een nieuwssite reclames wil tonen, is het namelijk niet nodig om hiermee meer dan de helft van de rekenkracht op te eisen. Een systeem dat bijvoorbeeld alleen eenvoudige tekstreclames toont, en geen gebruikmaakt van allerlei technieken om gebruikers te profileren, zou al een stuk lichter zijn. Dit soort reclames brengen ook minder geld op, maar je moet ergens keuzes maken. En wat voor keuzes we hierin ook maken, het is belangrijk om ons te beseffen dat duurzaamheid ook op dit gebied een rol speelt.
Eventuele reacties graag naar @JaspervnBvn op Twitter, of naar jaspervanboven@protonmail.com.
