Opinie stuk: Boys do cry

Boys Do Cry

“Boys don’t cry”. Hoewel deze uitspraak steeds minder gebruikt wordt, bestaat hij nog altijd. Maar wat zegt deze uitspraak eigenlijk? Moeten we hem letterlijk opvatten? Nee, natuurlijk niet, want we weten dat jongens wel huilen. Dus waar slaat deze uitspraak dan op? Het is een uitspraak die bedoeld is om de definitie van het woord ‘jongen’, en daarmee ook het woord ‘man’, te maken tot iets wat het niet is. Met dit soort uitspraken wordt een onderscheid gemaakt tussen zogenaamd “echte” en “neppe” mannelijkheid. Dit onderscheid heeft ironisch genoeg het gevolg dat veel mannen die “echt” mannelijk of stoer willen zijn, zich op een manier gaan gedragen die alles behalve dat is. In een poging om uit te stralen hoe mannelijk iemand is, speelt hij een spelletje met zichzelf. Een spelletje waarin bepaalde eigenschappen worden uitvergroot en bepaalde eigenschappen worden verdrukt. Het zorgt ervoor dat mensen omgaan met emoties op een ongezonde manier: echte mannen huilen niet en daarom wordt woede gezien als het “mannelijke” alternatief voor andere, vaak gezondere, uitingen van emotie.

Dit ‘gatekeepen’ van mannelijkheid heeft meer negatieve gevolgen. Er heerst een bepaalde angst om als minder mannelijk gezien te worden, en in samenspel met homofobie komen hier uitspraken als “thee is gay” uit. Er staat een druk op jongens om zich tot dit soort willekeurige standaarden aan te passen. Dit begint al bij de opvoeding. Hoe vaak horen jonge jongens dat zij iets niet horen te doen omdat het “meisjesachtig” is. Hiermee leren kinderen vanaf een jonge leeftijd dat ze zich moeten aanpassen aan gendernormen; de afschuw die veel mannen hebben voor de kleur roze is hier een perfect voorbeeld van. Het is voor jongens heel normaal om zoveel afstand als mogelijk is te nemen van deze “meisjesachtige” dingen. Ze gaan anderen neerhalen die wel roze dragen, en nemen sociale afstand van die persoon, om te voorkomen dat zij ook als “meisjesachtig” beschouwd worden. Wie hier niet in meegaat, valt alsnog buiten de boot. Hierdoor kiezen veel jonge mannen ervoor om degene die de norm doorbreekt ook belachelijk te maken, en zo wordt dit verschijnsel in stand gehouden.

Het is het vermommen van wie je bent, met als doel om erbij te horen. Het is het wanhopig beschermen van het beeld dat anderen van je hebben om alles wat gezien kan worden als “zwak” buiten te houden. Jongens huilen, mannen ook. En jezelf uiten, op welke manier dan ook, zal altijd stoer zijn.

Met dit stuk wil ik niet zeggen, dat er geen positieve en gezonde aspecten zijn die wij als onderdeel van mannelijkheid zien. Maar persoonlijk geloof ik dat wij deze aspecten opzichzelfstaand moeten waarderen. En niet omdat het ons dichter bij een verzonnen ideaal beeld van mannelijkheid brengt. Aan begrippen als mannelijk en vrouwelijk zitten eeuwen van stereotypen vast, en misschien is het beter als wij die los zouden laten.

Gosse Kamminga,

Redactie DWARS Groningen