What’s Up in Brabant?: XTC-proef

De lokale politiek van onze twee provincies wordt vaak vergeten door alle chaos in Den Haag, maar dat maakt het zeker niet minder interessant of minder belangrijk! Elke nieuwsbrief zetten we de politiek van beide provincies in de spotlight. Deze nieuwsbrief zijn de artikelen gescgreven door twee oud-BZ- en huidig landelijke bestuursleden, Luc Goos en Rick Baerends! Een artikel over gaat over een XTC-proef in Brabant, geschreven door Luc Goos, en een artikel over de uitspraken van Hugo de Jonge over “import-Zeeuwen”, geschreven door Rick Baerends.

Dit is het artikel van Luc, Ricks artikel staat ook op onze site, check die hier!

Het is tijd voor een XTC-proef

Door Luc Goos

Nederland kent een bijzondere geschiedenis als het op drugsbeleid aankomt. Vroeger golden we als ‘gidsland’; in de jaren 60 werd cannabis al toegestaan in sommige gemeenten. Die ‘gidsfunctie’ zijn we inmiddels kwijt. Uruguay is het land dat wiet volledig legaliseerde, van productie tot verkoop. Canada heeft inmiddels wetgeving die net zo veel toestaat als de Nederlandse, en daar worden stappen gemaakt om ook de productie te legaliseren. Op wiet worden er inmiddels ook hier goede stappen gezet. De wietproef, waarbij in 10 gemeenten wordt geëxperimenteerd met het legaal produceren van wiet voor de verkoop in coffeeshops, loopt op dit moment. In Breda en Tilburg zijn ze al een halfjaar bezig. De eerste resultaten bevallen goed, voor telers, verkopers en gebruikers lijkt dit de weg voorwaarts.

Het taboe rondom wiet is jaren geleden al doorbroken. In Brabant wordt er al volop gewerkt aan de toekomst van legale wiet. Daarom is het tijd om de maatschappelijke discussie rondom drugs te verbreden. Te beginnen bij één van de grootste taboes: XTC.

Je pilletje is geen geheim, en dat is maar goed ook

In het hele land zijn festivals te vinden waarvan algemeen bekend is dat bezoekers daar een pilletje nemen. De beveiliger die het tasje met daarin een waaier, zonnebril en lolly’s doorzoekt; weet ervan. De EHBO’ers die klaarstaan om mensen op te vangen die niet lekker gaan; weten ervan. De gemeente, die voor ieder groot evenement de risico’s in kaart brengt en afweegt; weet ervan. Maar als het dan toch verboden is, waarom wordt er dan zo weinig tegen gedaan?

Het antwoord is even simpel als verrassend: het wordt gedoogd. Net als bij wiet is er sprake van een situatie waarbij de drugs illegaal zijn, maar er niet serieus wordt gecontroleerd op bezit. Op gebruik controleren heeft geen zin, dat is namelijk legaal. Maar op bezit is het eenvoudig: je mag maximaal één XTC-pil op zak hebben, daar zit de gemiddelde gebruiker boven. Als de handhaver het wil, kan ze met één strenge fouilleeractie een heel festival platleggen.

De nadelen zijn echter groot. Als de gebruiker naar thuisfeestjes gaat, is professionele hulp verder weg. Daarnaast is voorlichting op grote festivals en evenementen makkelijker: tenten van welzijnsorganisaties en voorlichters staan vol in de belangstelling. Bezoekers kunnen op een laagdrempelige manier met professionals spreken over de risico’s, dat heb je niet op een feestje in een schuur op het platteland of in een studentenhuis in de stad.

Miljardenbusiness

Nederland speelt met deze aanpak criminelen keihard in de kaart. De markt is enorm, de schattingen lopen richting de 20 miljard euro voor alleen al de Nederlandse drugshandel. De criminele drugsindustrie is niet alleen direct gevaarlijk voor mensenlevens. Ook de natuur heeft er last van. Alleen al in Brabant werden er 151 productielocaties voor drugs gevonden in 2023, waarvan een groot deel gevonden werd doordat er illegaal chemisch afval werd gedumpt met grote natuurschade tot gevolg. Om nog maar te zwijgen over de labs die niet gevonden worden. De conclusie lijkt duidelijk: dit kan zo niet langer.

Conservatieve partijen wijzen al snel naar het illegaal maken van drugsgebruik. Maar met deze criminalisering schieten we weinig op. Een drugsgebruiker die in de problemen komt, zal minder snel hulp zoeken als diegene daarmee een straf riskeert. De gezondheidsrisico’s voor de gebruiker worden hiermee groter. Daarnaast is het zelfbeschikkingsargument belangrijk: mensen moeten zelf kunnen bepalen wat ze met hun lijf doen, ook als dat mogelijk slecht voor ze is.

XTC-proef

Een betere oplossing zou zijn om, net als bij de wietproef, de oplossing te zoeken in een proef met gereguleerde productie van XTC. De voordelen zijn talrijk: criminelen worden buiten spel gezet, er kan onderzoek worden gedaan naar veilige productiemethoden en het productieafval kan op een veilige manier worden verwerkt.

Dan is er nog één vraag. Wie durft? Welke minister van Volksgezondheid of Justitie en Veiligheid durft het taboe te doorbreken? Of, bij gebrek aan daadkracht in dit kabinet, welke lokale bestuurder durft dit bespreekbaar te maken? Laat Nederland weer een gidsland worden. Dit keer op het gebied van XTC-beleid. Gebruikers, handhaving, en de natuur kunnen niet wachten.