Online discussies – u kent ze wel. U of een ander heeft een mening, iemand gaat ertegenin, en binnen 10 minuten worden de nazi’s erbij gehaald (in dit artikel al in deze alinea!) of wordt u uitgescholden voor het een of het ander. Deze harde manier van ‘discussievoeren’ – het is nauwelijks meer zo te noemen – zien we helaas steeds vaker, met dank aan algoritmes en ‘filterbubbles’ op het internet.

Hebt u wel eens ingelogd op het Facebook-account van een andersdenkende? Waarschijnlijk niet, maar als u het deed verwacht ik niet dat de uitkomst u aanstaat. De Volkskrant voerde een experiment uit waarbij vier notoire social-mediagebruikers, die een totaal ander wereldbeeld hebben, wisselden van Facebook-account. Geschokt waren ze, verbluft van de denkwijze van de ander. Dit is het effect van de filterbubbles op social media, die mensen opsluit in hun eigen waarheid.

Facebook laat gebruikers zelf beïnvloeden wat ze willen zien, door hun timeline aan te passen op basis van likes, deelgedrag of juist verbergvoorkeuren. Op grond daarvan laten ze ook gerelateerde advertenties zien en pagina’s die aansluiten bij het online gedrag van de gebruiker. Op Twitter gebeurt ongeveer hetzelfde. Deze methode lijkt op het eerste gezicht goed, maar heeft tot gevolg dat mensen diep wegzakken in hun eigen waarheid en daardoor – ook al worden Tweets weerlegd met harde feiten – niet meer openstaan voor een andere werkelijkheid.

“Like zowel GeenStijl als de PvdA!”

Nou is de vraag: wat kunt u daar als user aan doen? Het is eigenlijk heel simpel: breng de algoritmes in de war door bijvoorbeeld zowel GeenStijl te liken als de PvdA. Volg mensen met een ander denkbeeld en uw timeline is een verfrissende mix van links en rechts, van Gutmensch tot renaissancevlootkapitein. Of u dit moet willen is een ander verhaal, dat is aan uzelf.

Op een vervelende manier hebben deze algoritmes gezorgd voor een ander effect: ons maatschappelijk debat is verhard. In zekere zin hebben algoritmes bijgedragen aan de polarisatie van onze samenleving. Op Twitter is het nauwelijks mogelijk om als linksgeoriënteerde met een rechtser persoon normaal te communiceren of andersom. Scheldwoorden vliegen al snel over en weer, met de anonimiteit als dekmantel voor de persoon achter de kanonnades. Durft u het aan om met een radicaal andersdenkende de discussie aan te gaan? Dan wordt u waarschijnlijk door diens bubbelclubje spreekwoordelijk aan de hoogste boom opgehangen. De nuance is soms ver te zoeken.

Ik zou graag deze mogelijkheid willen aangrijpen om op te roepen tot dat laatste, nuance. Zoals ik zelf ooit tegen een bataljon scheldschutters zei: ga even in de tuin zitten met een kop koffie. Denk na voordat u iets tweet. U mag welzeker nog uw mening uiten, maar schreeuw het niet de wereld in en verkondig het niet als de hoogste waarheid. Ga een gezonde discussie aan en verwens niemand. Het is een kleine moeite en zal u ongetwijfeld goed doen. Veel plezier.

“Neem een kopje koffie voor u die kannonade tweet”

Tot slot een kleine tip: als u nou alsnog wordt doodgewenst, ondanks uw nuance en respect, hebben Twitter en Facebook (en eigenlijk alle Social Media-platformen) twee handige knoppen: blokkeren en rapporteren. Op die manier kan jij helpen om haat de wereld uit te slingeren. Empathie is het toverwoord.

Geniet van uw tijd op social media en uw kop koffie!