Misschien heb je het wel voorbij zien komen: afgelopen zomer ben ik met mijn voorganger Remco met de trein naar Istanboel afgereisd voor het jaarlijks congres (General Assembly) van de FYEG, de Federatie van Europese Jonge Groenen waar DWARS lid van is. Met de trein naar Istanboel? Jazeker. Op de General Assembly (GA) heeft DWARS, samen met het Vlaamse Jong Groen, een resolutie gepresenteerd over onze visie voor de toekomst van een Europees treinnetwerk.

De treinreis naar Istanboel

De reis begon zondagochtend om zeven uur. De route was van Leiden naar Frankfurt, Wenen, Boedapest, Bucharest en uiteindelijk Istanboel. We stapten lekker fris de trein in, met een tasje vol koekjes en belegde broodjes voor onderweg, niet bewust van het feit dat we pas 44 uur later zouden arriveren in Boekarest. We hebben gezellig ontbeten in Boedapest met pizza, want hé, dat was het enige wat we konden kopen om zes uur in de ochtend dus waarom niet? Ook zijn we gevraagd of wij toevallig wiet bij ons hadden: de AH tas had onze nationaliteit verraden.

Nadat we eindelijk in een bed hadden geslapen, in plaats van op een treinbankje, vertrokken we naar onze eindbestemming. Toen we om vier uur ’s nachts aankwamen bij de Turkse grens, realiseerden we ons dat het lieve omaatje die in onze slaapcabine verbleef een gigantische koffer vol met alcoholische dranken aan het transporteren was. Hoe ze de douane overtuigd heeft om dat allemaal toe te laten, is mij nog steeds onduidelijk. Rond 12 uur op woensdagmiddag arriveerden we eindelijk bij het hostel. Klaar voor de start van de GA.

En waarom nou met de trein vraag je je misschien af. Want drie uur vliegen klinkt misschien toch wat aantrekkelijker dan vier dagen onderweg zijn in de trein. Maar met zo’n reis zou je een enorme hoeveelheid CO2 uitstoten. Wij konden het niet rechtvaardigen om naar een congres te gaan voor jonge groenen en een resolutie te presenteren over hoe we minder moeten gaan vliegen en meer moeten gaan treinen, met als transportmiddel het vliegtuig. Helaas was uiteindelijk maar 25% van de afgevaardigden van de GA niet met het vliegtuig, vaak omdat de treinreis te duur was en te lang duurde. Als we daar nou eens verandering in zouden kunnen brengen!

Op de General Assembly

De GA is qua vorm en inhoud erg te vergelijken met onze eigen congressen. Maar deze duurde in totaal drie dagen. Alle lidorganisaties worden uitgenodigd worden uitgenodigd om deel te nemen aan de GA en per organisatie heb je twee stemkaarten. Er waren ook organisaties aanwezig die de status als “observer” dragen. Zij hebben geen stemrecht maar mogen wel participeren in de discussies en toekijken hoe de GA verloopt. Het programma bestaat uit verschillende onderdelen. Er zijn aangewezen momenten om een amendement of wijziging te presenteren, verhelderende vragen te stellen, voor- en tegenargumenten te geven, en aan het einde van de drie dagen is er één grote stemronde. Dit zou vijf uur duren, maar het zal niemand verassen als ik zeg dat we drie uur zijn uitgelopen.

Maar tussen de programmaonderdelen was er natuurlijk genoeg tijd om te netwerken en onderling overwegingen te delen. Zelfs in de wachtrij voor de lunch stapten afgevaardigden op je af om toch nog even iets te bespreken. Op de GA worden ook jaarverslagen besproken van de commissies, hun online magazine Ecosprinter en het bestuur. Opvallend hier is dat aanwezigen weinig, eigenlijk geen, kritische vragen stellen. Dat is toch wel even anders dan wat wij bij DWARS gewend zijn.

De Treinnetwerkresolutie

Op de eerste dag van de GA hebben we samen met de delegatie van Jong Groen de resolutie nog doorgenomen. We probeerde in te schatten waarover de kritische vragen van de andere afgevaardigden zouden gaan en besloten wie het zo presenteren. Op de tweede dag spraken we de amendementen door; er waren een paar waar we het niet mee eens waren. De laatste dag van de GA hebben we over de amendementen en daarna de resolutie als geheel gestemd. We waren erg blij dat hij is aangenomen!

Hieronder vind je een korte samenvatting van de resolutie maar de volledige tekst staat op de website van de FYEG.

• Nachttreinen tussen grote Europese steden moeten een aantrekkelijke reisoptie worden. Om dit te bereiken moeten op bestaande nachttrein routes treinen vaker gaan rijden en moeten er nieuwe routes in het leven worden geroepen. Ook moet de nachttrein pakken goedkoper worden dan vliegen, dit kan bijvoorbeeld door een kerosine taks en subsidies. Daarnaast moet er geïnvesteerd worden in de faciliteiten en treinwagons.
• Door investeringen voorkomen we dat minder vliegen ten koste gaat van toegang tot mobiliteit voor mensen met minder financiële middelen. Het verduurzamen van onze transportmiddelen zou namelijk niet moeten leiden tot grotere ongelijkheid binnen onze samenleving.
• De FYEG steunt het ontwikkelen van een Europese Trein Unie. Deze unie heeft als doel de samenwerking tussen al bestaande nationale trein unies te bevorderen. Ook zou dit betekenen dat er meer homogeniteit ontstaat voor de verscheidende landen omtrent nationale regelgeving en beleid van treinnetwerken en materiaal.
• Omdat het nu een uitermate ingewikkeld proces is om transnationale route te plannen, steunt de FYEG ook het ontwikkelen van een overkoepelend boekingssysteem en routeplanner. Dit betekent ook dat het mogelijk wordt om als er een overstap gemist door vertraging dit wordt vergoed en dat de reserveringen voor de rest van de reis worden verzet, in plaatst van dat dit vervalt zoals nu gebeurt.
• De FYEG steunt inzet van de Europese Unie en nationale of lokale overheden in hun pogingen om kosteloze openbaar vervoer aan te bieden.
• De FYEG roept een verbod op de privatisering van spoortrajecten aan spoorwegaanbieders. Marktwerking toepassen op openbaar vervoer gaat namelijk ten koste van werkomstandigheden van werknemers en de bereikbaarheid naar regio’s en steden die niet winstgevend zijn voor bedrijven. In plaats van rivaliteit tussen spoorwegaanbieder zou de Europese Unie juist samenwerking moeten bevorderen.

Wat een toffe ervaring! Eerst over de breedte van Europa heen gereisd naar een prachtige stad en daarna een resolutie mogen presenteren over treinreizen. Op naar een Europa dat de transitie maakt van vliegen naar treinen!