Interview met Shellzitter Mark Brakel

16-03-2021

OverDWARS Hoofdredactie

Door Oscar Lawson

Het was koud, miezerig en grijs buiten toen ik Mark Brakel opzocht voor het hoofdkantoor van Shell in Den Haag. Ik had in eerste instantie niet door dat dit nou het hoofdkantoor van het bedrijf was, pas toen ik iets langer keek zag ik een rij met schelpjes aan de bovenkant van het gebouw. Ook waren er twee vlaggenmasten, met wat sip hangende vlaggen met het logo van Shell erop.

Hee Mark! Wil je jezelf voorstellen?

Dat wil ik. Ik ben Mark Brakel, kandidaat voor GroenLinks op plek 26. Ik werkte de afgelopen twee jaar in Irak op de Nederlandse ambassade. Vanuit daar heb ik een brief geschreven om te solliciteren voor de kieslijst van GroenLinks. Daar had ik twee redenen voor. Ten eerste zitten er veel kinderen van Nederlandse ISIS-strijders in Irak en Syrië. Nederland weigert die kinderen terug te halen ondanks dat ze een Nederlands paspoort hebben. Ik vond dat als diplomaat erg moeilijk, omdat alle mensen met een Nederlands paspoort door een ambassade gelijk behandeld zouden moeten worden, ondanks wat hun ouders hebben gedaan. GroenLinks was de enige partij die heel duidelijk zei: ‘Die kinderen moeten terug, dat zijn gewoon Nederlanders, en die verdienen dezelfde rechten.’ Dat was voor mij een reden om voor GroenLinks te kiezen.

Daarnaast moest ik bedrijven als Shell en andere Nederlandse fossiele bedrijven helpen om contracten te verkopen in Irak. Ook moest ik als diplomaat uitdragen dat we het heel goed deden op klimaatbeleid. Ik sprak met Irakezen over hoe wij voor een kwart onder de zeespiegel leven en dat we heel veel investeren in adaptatie. Dat voelde niet goed.

Dat ging tegen je waarden in? 

Inderdaad, dus ik wilde me uitspreken. Daarom heb ik me kandidaat gesteld. Tijdens de campagne ergerde ik me steeds meer over het gebrek aan aandacht voor het klimaat. Corona is natuurlijk heel belangrijk, maar ik denk echt dat het klimaat een veel grotere crisis is.

Check! Heb je hiervoor al dingen bij GroenLinks gedaan?

Nee, ik ben nieuw bij GroenLinks.

Had je dan wel verwacht om op de lijst te komen? Je staat namelijk op plek 26, best prima voor iemand zonder ervaring bij GroenLinks!

Nee, ik had niet verwacht om op de lijst te komen. Het was echt vanuit die overtuiging dat het anders moet dat ik die brief heb geschreven.

Dus, vertel eens over je actie! 

Precies twee weken voor de verkiezingen ben ik begonnen. Ik zit dagelijks voor het hoofdkantoor van Shell, met een bord waarin ik oproep tot het uitroepen van de klimaatnoodtoestand in Nederland. Dat doe ik elk uur dat ik dat kan. Ik begin om vijf uur ‘s ochtends en ga door tot half negen ‘s avonds. En dan slaap ik tijdens de avondklok bij vrienden in Den Haag.

Het klimaat! Wat wil je erover kwijt, hoe zou die klimaatnoodtoestand eruit zien?

Wat ik er als eerste over kwijt wil is dat we met DWARS, GroenLinks en heel Nederland ervoor moeten zorgen dat iedereen weet hoe slecht we ervoor staan. Veel mensen denken dat wij het best prima doen, maar na Malta en Luxemburg doen wij het het slechtst in de Europese Unie. Ik wil op het niveau van Polen komen. Ik hoop gewoon dat we de feiten erkennen, dat we achterlopen op klimaatbeleid. En ik voer dus campagne voor het uitroepen van de klimaatnoodtoestand, die al in ruim 30 landen is uitgeroepen.

Je vertelde me toen ik aankwam dat er ook nog wel eens Shellmedewerkers komen praten. Waar gaan die gesprekken dan over? 

De meeste medewerkers die komen praten zitten bij de duurzame tak van Shell. Als zij intern hun projecten moeten verkopen wordt er gekeken naar rendement. Een wind- of zonnepanelenproject levert minder op dan een olie- of gasproject. Ook gaan veel gesprekken over de projecties van Shell. Ze weten al lang dat klimaatverandering een ding is. Ze hebben zelf ook gezegd dat het vanaf dit jaar anders moet.

Ik heb vaak bij Shell het idee dat ze best veel aan greenwashing doen, merk jij dat ook?

Ja, hier achter de receptie staat een scherm met een mooie foto van windmolens terwijl maar drie procent van de investeringen in de laatste vijf jaar groen is. Ook het CO2-neutraal tanken in Nederland is best geframed. Dat gaat echt alleen over de energie die de tank aandrijft, niet over de benzine zelf.

Welke andere reacties heb je van Shell gekregen?

Nou, de CEO van Shell Nederland, Marjan van Loon, is met mij komen praten. De sfeer was positief. Ze schuift de verantwoordelijkheid van Shell wel deels af op de overheid, dat vind ik best lastig.

Nederland doet het qua klimaat na Malta en Luxemburg het slechtst in de Europese Unie.

Hoe gaat voor jou de campagne? 

Het is voor mij de eerste campagne, ik vind het heel erg leuk om te doen. Ik doe er ook alles aan om klimaat onder de aandacht te brengen. Ook heb ik campagne-events gedaan rondom homofobie. Ik heb een weekend lang het Instagramaccount van L’HOMO overgenomen, het homoblad van LINDA, en met verschillende mensen in Rotterdam gesproken over de homofobie waar ze mee te maken hebben.

Kan je meer vertellen over de events over homofobie? 

Waar ik het over gehad heb is onder andere de vergelijking met het buitenland. Omdat we als eerste het homohuwelijk hebben ingevoerd denken veel mensen dat homo-emancipatie hier wel voltooid is. Op dit moment worden er nog medisch niet-noodzakelijke ingrepen uitgevoerd bij intersekse personen. Ook is conversietherapie lang legaal geweest en meerouderschap nog niet geregeld in de wet. Ook heb ik verteld over mijn ervaringen in Rotterdam met mijn vriend. Daar kreeg ik veel reacties op van heteroseksuele vrienden: die hadden geen idee in welke mate homofobie nog aanwezig is.

We moeten niet alleen individueel denken, maar ook collectief. Veel mensen hebben het idee dat ze zelf heel goed bezig zijn voor het klimaat, ze rijden elektrisch of eten vegetarisch. Dat is niet de kern van het probleem: het grootste aandeel van de CO²-uitstoot is de uitstoot van fabrieken. Als jij in een benzine-auto rijdt en elke dag vlees eet, mag je nog steeds GroenLinks stemmen. Individueel zijn veel Nederlanders al best goed bezig, maar het is vooral onze overheid die achterloopt.

Wat is het leukste of tofste bezoek dat je tot nu toe gekregen hebt? 

Ik vond het met Kauthar [Bouchallikht] erg gezellig. We hebben het over de campagne gehad en zijn live gegaan op Instagram. Een positief aspect van de actie is dat ik ermee uit mijn bubbel kwam. Er kwamen mensen langs die klimaatontkenners waren of mensen die iedere GroenLinkser een geitenwollensokkentype vinden. Mensen toeteren ook wel positief, of steken hun duim op vanuit de auto.

Ik zie op je Instagram wel eens dat mensen langskomen met een dekentje, wat vind jij fijn om te krijgen? 

Als mensen langs willen komen, dat helpt me de dag door, super fijn! Thee is altijd fijn, en heet water voor mijn kruik.

Mark! We gaan een vragenvuur doen! 

Leuk!

Op wie zou je stemmen als je zelf niet op de lijst stond? 

Milka, 100%, ze heeft superveel charisma. Voor mij zijn klimaatverandering en migratie de thema’s waar we het hardst voor moeten vechten. Milka is expert op migratiegebied, ze zou dit super goed kunnen doen.

Wat is je favoriete kleur?

Blauw.

Favoriete eten?

Preischotel.

Eet je vegetarisch?

Ja.

Wat is je favoriete muziekstijl?

Top 40, hele slechte muziek.

Favoriete activistische nummer?

Tweede Kamer, van Sophie Straat.

Wat houdt de klimaatnoodtoestand precies in?

Het begint met erkennen dat we heel erg achterlopen op andere Europese landen. Voor mij betekent dat concreet drie dingen: ten eerste het sluiten van kolencentrales, ten tweede een verhoging van een nationale CO2-heffing en als laatste stoppen met subsidies op fossiele industrie.

Waarom denk jij dat links niet lukt om groot te worden?

Als ik daar hét antwoord op wist zou ik waarschijnlijk voor alle linkse partijen ter wereld werken, en niet hier voor Shell staan.

Dankjewel Mark!

Geen probleem!