Grote bedrijven moeten nu echt aan de bak met duurzaamheid. Dit komt door nieuwe wetgeving van de Europese Unie die sinds 1 juli 2024 in is gegaan. Klimaatverandering, vervuiling en sociale ongelijkheid vragen om actie en bedrijven zijn de afgelopen jaren niet open genoeg geweest. Regeringen, bedrijven en burgers doen op dit moment nog te weinig om klimaatverandering tegen te gaan. Ook op sociaal vlak gaat er voldoende fout, zo zijn er nog steeds bedrijven die gebruik maken van kinderarbeid of moderne slavernij, zoals veel kledingbedrijven. Vanaf dit jaar moeten grote bedrijven in de Europese Unie hier transparanter over zijn in hun jaarverslagElk jaar schrijft een bedrijf een verslag waarin zij vertellen wat ze hebben gedaan afgelopen jaar en wat zij in de toekomst gaan doen. Dit doet de Europese Unie door de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en de ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Maar wat houden deze regels precies in, en wat betekent dat voor bedrijven en de samenleving?

Wat is de CSRD?

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een Europese wet die bedrijven verplicht om te vertellen hoe ze omgaan met het milieu, mensen en eerlijk bestuur. Dit heet ook wel de ESG-thema’s: Environment (milieu), social (maatschappij) en governance (bestuur). Voorheen hoefden alleen de aller grootste bedrijven in Europa dit soort rapportages te maken. Dit verslag was bovendien veel minder uitgebreid dan de CSRD en mocht apart staan van het jaarverslag. Nu moeten meer bedrijven hierover rapporteren, en deze informatie moet onderdeel zijn van het jaarverslag. In Nederland gaat het in totaal om ongeveer 3.000 bedrijven. De wetgeving wordt stapje voor stapje ingevoerd waarbij in 2024 alle grote beursgenoteerde bedrijvenEen beursgenoteerd bedrijf is een bedrijf waarvan de aandelen openbaar verhandeld kunnen worden op de beurs. Een aandeel is een stukje van een bedrijf waardoor iemand mede-eigenaar wordt. aan de beurt zijn, vanaf 2025 alle beursgenoteerde bedrijven, vanaf 2026 alle middelgrote bedrijven en vanaf 2028 alle grote bedrijven van buiten de Europese Unie.

De gedachte achter deze wet is: bedrijven moeten niet alleen verantwoording afleggen over hun financiën, maar ook over hoe ze omgaan met belangrijke thema’s zoals klimaatverandering, mensenrechten en eerlijke arbeidsomstandigheden. Dit helpt investeerders, klanten en het grote publiek om te begrijpen of een bedrijf echt duurzaam opereert.

Wat zijn de ESRS?

De European Sustainability Reporting Standards (ESRS) zijn de regels die bepalen hoe bedrijven hun duurzaamheidsinformatie moeten rapporteren. De ESRS geven aan welke onderwerpen bedrijven in hun rapportages moeten opnemen en hoe gedetailleerd deze informatie moet zijn. Denk hierbij aan rapportages over de CO2-uitstoot van een bedrijf, hoe zuinig ze omgaan met energie en hoe ze hun werknemers behandelen.

Met andere woorden, de CSRD is de verplichting om te rapporteren, en de ESRS zijn de spelregels die bepalen hoe deze rapportages eruit moeten zien. De ESRS kent de volgende onderdelen:

Wat betekent dit voor bedrijven?

Voor bedrijven brengen de CSRD en ESRS nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee. Bedrijven zullen bijvoorbeeld moeten investeren in systemen om hun duurzaamheid te meten en te rapporteren. Ze moeten gegevens verzamelen over hun impact op het milieu, zoals hun energieverbruik en uitstoot van broeikasgassen. Ook moeten zij gegevens delen over sociale aspecten, zoals diversiteit op de werkvloer en eerlijke lonen. Nederland heeft besloten om de zogeheten ‘duurzaamheidsverslaggeving’ door een accountant te laten controleren die kijkt of de gegevens kloppen. Dit om te voorkomen dat er onjuiste informatie wordt genoemd in het jaarverslag.

De impact op de samenleving

De CSRD en ESRS helpen om de economie duurzamer te maken. Door bedrijven te dwingen om hun impact op milieu en maatschappij inzichtelijk te maken, wordt het voor klanten, de overheid, andere bedrijven en investeerders duidelijker wat de impact van een bedrijf op onze wereld is. Dit kan betekenen dat investeerders en banken andere keuzes maken waarin zij hun geld stoppen. Helaas hebben we bij Shell gezien dat zodra duurzaamheid de winst raakt, investeerders toch kiezen voor de korte termijn en duurzaamheidsplannen terug draaien. Terwijl op de lange termijn duurzaamheid een betere investering is.

Bedrijven die zich niet aanpassen aan deze nieuwe realiteit van duurzaamheid kunnen achterblijven, wat hen uiteindelijk duurder kan komen te staan dan investeren in duurzaamheid. Ook is het voor mensen makkelijker hoe vervuilend een bedrijf is en waar in het proces misstanden zoals kinderarbeid plaatsvinden.

Daarnaast kunnen deze nieuwe regels innovatie stimuleren. Bedrijven zullen op zoek moeten naar nieuwe, milieuvriendelijke technologieën en manieren om efficiënter te werken. Dit kan de opkomst van groene industrieën versnellen, zoals de productie van hernieuwbare energie, duurzame landbouw en circulaire economieënEen economie waar producten hergebruikt worden..

Uitdagingen

Het maken van goede rapporten is een uitdaging. Niet alle bedrijven kunnen betrouwbare gegevens verzamelen, wat kan leiden tot greenwashingHet doen alsof een bedrijf duurzamer is dan het in werkelijkheid is.. Hier zullen accountants en de Autoriteit Financiële MarktenDe toezichthouder op de financiële markten, zoals beleggen, verzekeringen en hypotheken. een belangrijke rol moeten spelen om te zorgen dat de informatie klopt en transparant blijft.

Tot Slot

De CSRD en ESRS zijn belangrijke stappen in de richting van een duurzamere toekomst. Bedrijven zullen meer verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun impact op het milieu en de samenleving. Op termijn biedt het kansen om bedrijven beter te houden aan verduurzamingen, het verbeteren van arbeidssituaties over de hele wereld en bedrijven aan te pakken die weigeren zich te houden aan het klimaatakkoord van Parijs.

Door duidelijke regels te introduceren voor duurzaamheid, zorgt de Europese Unie ervoor dat je bedrijven beter met elkaar kan vergelijken en bedrijven worden aangespoord om meer stappen te maken met verduurzamen. Het is een verandering die niet alleen bedrijven, maar ook consumenten en investeerders zal helpen om betere keuzes te maken. Deze veranderingen zorgen voor een economie die niet alleen om winst draait, maar ook om een betere en gezondere wereld.