“Wat een kutpartij!” is wat ik te horen kreeg van een huisgenoot toen ik woensdagavond thuiskwam. Er was bekend geworden dat GroenLinks alle begrotingen steunt, ook als er niks meer aan verandert. Mijn huisgenoot was niet de enige met felle kritiek. Jesse Klaver zou het kabinet in de kaart spelen en zou dit puur doen om over te komen als constructieve regeringspartij. Hij zou het schoothondje van Rutte zijn en zou zijn idealen verkwanseld hebben aan machtslust. Maar de houding die Jesse aanneemt getuigt juist van idealisme. Het is dit soort eerlijkheid die we nodig hebben in de politiek. Jesse Klaver speelt niemand in de kaart, hij speelt open kaart.

De begrotingen van komend jaar zijn verre van perfect, en daar moet GroenLinks kritisch op zijn. Er moet meer geld naar de energietransitie, de werkdruk in het onderwijs en sociaal stikstofbeleid. Om dat voor elkaar te krijgen, zal GroenLinks sterke amendementen moeten indienen. Als deze amendementen sterk genoeg zijn zal de coalitie ze moeten overnemen, omdat het negeren van goede plannen hen kiezers kost.

Goede amendementen zijn cruciaal, maar tegen een begroting stemmen zou dit jaar niets opleveren. Als de begroting wordt weggestemd is dat namelijk catastrofaal voor Nederland. We zouden het dan moeten doen met de oude begroting. Dat betekent dat de investeringen die het kabinet doet – hoewel klein – niet door zouden gaan. Als de begroting door een tegenstem van onze moederpartij wordt verworpen zou GroenLinks dus verantwoordelijk zijn voor het voortzetten van wanbeleid. Een stem tegen de nieuwe begroting is een stem vóór de huidige begroting, die nog slechter is. Het lijkt me vanzelfsprekend dat GroenLinks dat niet doet, en dat van tevoren ook weet.

Maar kan je niet gewoon dreigen met tegenstemmen? Dan krijg je er ten minste nog iets voor terug, hoor ik veel mensen zeggen. Als eerste betwijfel ik hoeveel we ervoor terug zouden krijgen. Het kabinet weet dat de kans dat de hele oppositie tegenstemt nihil is en ze hebben dus veel speelruimte. Ze hoeven echt niet alles te doen wat Jesse Klaver ze vertelt, zelfs niet als GroenLinks samen optrekt met PvdA. Ten tweede moet je niet dreigen met tegenstemmen als je van plan bent dat niet te doen. Je kan het niet waarmaken en het is dus pure bluf. Het zijn dit soort politieke spelletjes van dreigen en grootspraak die het vertrouwen in de politiek kapot maken. Zeggen dat je tegen een begroting gaat stemmen en het uiteindelijk niet doen is simpelweg je beloftes niet nakomen.

Ik heb gestemd op een partij die er alles aan doet om haar beloftes waar te maken. Als dat betekent dat je sommige beloftes überhaupt niet moet maken, dan hoort dat erbij. Ik snap dus dat GroenLinks niet dreigt tegen de begroting te stemmen, als ze dat niet van plan zijn. Politiek bedrijven op een manier waarop mensen je kunnen vertrouwen is wat mij betreft de enige juiste manier. Het is een vorm van idealisme: als jij denkt dat bluffen niet thuishoort in de politiek, then practice what you preach.

Begrijp me niet verkeerd: dit jaar zal GroenLinks erg kritisch moeten zijn op plannen van de regering, zeker in de Eerste Kamer. Ze hebben niet voor niets campagne gevoerd met de boodschap: ‘zorg dat het kabinet de meerderheid in de Eerste Kamer verliest’. GroenLinks heeft geknokt voor die positie en die moeten ze waarmaken. Ze mogen nu niet voor wetten stemmen puur om over te komen als goede samenwerkingspartner. Ze moeten elk voorstel kritisch bekijken en ons groene en sociale geluid laten horen. Ik begrijp waarom GroenLinks voor de begrotingen stemt, maar nu ontstaat wel het beeld dat GroenLinks een machtslustige bestuurderspartij wordt. De partij moet dat beeld zo snel mogelijk keren, en dit is hét moment waarop ze moeten laten zien wat hun idealen waard zijn. Daar zal DWARS, en ikzelf dus ook, altijd scherp op blijven.

Ik sta achter een partij die haar idealen niet opgeeft, zelfs niet als regeringsdeelname daardoor niet door gaat. Nu vóór de begrotingen stemmen komt voort uit hetzelfde idealisme dat er in 2017 voor zorgde dat GroenLinks uit de formatie stapte. Ik sta achter een partij die politiek bedrijft op een idealistische manier. Jesse Klaver speelt niemand in de kaart, hij speelt open kaart. Dus wanneer mensen zeggen: ‘Jesse, speel méér politieke spelletjes!’ ben ik het daar niet mee eens. Ik zou zeggen: ‘Jesse, blijf bij je idealen’.