nieuws
Gratis Geluk
26-06-2020
Hallo, ik ben Sjors. Ik ben een Nederlandse witte cis- (dus niet trans-)heteroman met een Nederlands klinkende naam. Ik wil even wat voorleggen aan mijn lotgenoten. Beste Nederlandse witte cis-heteroman, dit is voor jou. Als je dat niet bent, dan zou ik dit stukje niet lezen. Je weet dit alles namelijk veel beter dan ik.
Lieve Nederlandse witte heteromannen, wij zijn bijzonder. Wij horen bij de 0,1% mensen die als witte man in Nederland zijn geboren, dat oké vinden en van onze puberteit tot onze dood op vrouwen vallen. De overige 99,9% van de mensen heeft het waarschijnlijk slechter getroffen. Natuurlijk, anderen kunnen ook gelukkig, succesvol, geliefd of welvarend zijn. Wijzelf echter, wij zitten in een uitzonderingspositie.
Wij zijn geboren in een van de gelukkigste landen ter wereld. Slechts de Scandinavische landen moeten wij voor ons dulden. Maar ja, stel je voor dat je in een van die Scandinavische landen was geboren, dan had je het kouder en was het soms wel heel donker buiten. Van de gelukkigste landen hebben wij daarom misschien wel het meest comfortabele land.
“Het lijkt wel alsof de maatschappij al een plekje voor ons had gereserveerd.”
Verder zijn wij geboren met een piemeltje tussen onze benen. Nooit heeft dat ons gehinderd in het vinden van onze positie in de maatschappij. En dat geldt ook voor onze huidskleur. Die heeft ons al helemaal nooit tegengehouden. Hetzelfde voor onze geaardheid. Onze hele omgeving ging er bij onze geboorte vanuit dat wij op vrouwen vallen. Is dat even gemakkelijk, dat dat ook zo is! We hoeven het beeld dat de wereld van ons heeft nimmer te corrigeren. We hoeven nooit te vragen of mensen wel rekening willen houden met ons. We hoeven in sollicitatiebrieven niet te compenseren voor onze naam of ons geboorteland. Het lijkt wel alsof de maatschappij al een plekje voor ons had gereserveerd.
En het gaat verder. Anderen gaan ervan uit dat wij sterk zijn. Zonder ons te kennen plakken ze kwaliteiten op ons en zelden tot nooit negatieve vooroordelen. Als mensen denken aan een directeur, geleerde of minister president dan zet hun hoofd daar een plaatje bij van hoe wij eruitzien. En als we televisie kijken of de krant openslaan, zien we allemaal mensen die op ons lijken. Anderen vinden ons vanzelfsprekend. Ze gaan ervan uit dat wij ons laten horen en hoewel het misschien niet mijn plek of rol is, voel ik me comfortabel bij het claimen van dit podium en het schrijven van dit stukje. Onze mening en stem zijn het gewend te worden geuit.
“Als wij ons met politiek bemoeien of in een discussie mengen over identiteit of gelijkwaardigheid, doen we dat als liefhebberij of hooguit principes, en niet vanuit persoonlijke noodzaak.”
Wij zijn nooit lastiggevallen vanwege onze sekse, huidskleur, nationaliteit of geaardheid en we hoeven ons daar ook niet onveilig over te voelen. Wij kunnen ons gewoon zonder angst bezighouden met leuke en interessante dingen. Als wij ons met politiek bemoeien of in een discussie mengen over identiteit of gelijkwaardigheid, doen we dat als liefhebberij of hooguit principes, en niet vanuit persoonlijke noodzaak. Onze plek in de samenleving hangt er niet van af.
En natuurlijk, we kunnen het allemaal wel eens moeilijk hebben. Pech, ongeluk en armoede kan iedereen treffen. Maar als het óns treft, is het nooit vanwege als wie we geboren zijn. En ook dan worden wij nog steeds gezien als rechtmatige burger van ons land. Bij onze geboorte kregen we een flinke dosis wind mee. Gratis geluk als geboortegeschenk. Ons geluk is dat wij niet weten hoe het is om niet wit, niet hetero, niet man en niet Nederlands te zijn. Wij zijn de 0,1%.
Maar er is een keerzijde. We hebben vanaf onze geboorte een positie die zo exclusief en luxe is ten opzichte van de overige 99,9%, dat onze blik beperkt is. Wij zijn als prinsen die maatschappelijk gezien binnen de muren van een paleis opgroeien. Hoe kunnen wij ooit weten hoe het daarbuiten is? Hoeveel van dit soort tekstjes ik ook schrijf, hoeveel mensen ik ook spreek of hoor… Ik kan nooit helemaal invoelen hoe het is om niet bij de 0,1% te horen, laat staan dat ik de stem van de 99,9% kan vertegenwoordigen. En dat kun jij ook niet. Wees je daarvan bewust.
“Geef ruimte aan de 99,9%.”
Het zou dan ook oneerlijk zijn om alle aandacht, spreektijd, spotlight en interessante posities te geven aan 0,1% van de mensen. Daarom is het zaak dat we nu en dan plaatsmaken. Geef ruimte aan de 99,9%. Wij kunnen elkaars perspectief niet inbrengen, daarom heeft iedereen – en zeker de 99,9% – veel toe te voegen. Laat de 99,9% praten, uitpraten en bepalen, net als wij.
Ik stop ook hier meer woorden op te eisen. Van de tientallen stukken die ik schreef voor OverDWARS is dit de laatste. En als slot geef ik je graag een aantal namen van interessante mensen die niet onder onze 0,1% vallen en die we te weinig horen. En als witte man is het niet mijn plek om hierin te kiezen of te filteren. Ook al schrijf ik dit stukje, ik ben geen morele autoriteit en moet beginnen daarnaar te handelen. Daarom heb ik een aantal leden van de 99,9% gevraagd om tips. Heb je zelf nog tips, mail die alsjeblieft naar over@dwars.org, dan voegt de redactie deze namen nog toe. En wellicht kan de redactie de getipte mensen ook nog eens benaderen voor een artikeltje hier of daar.
Lees en luister:
Quinsy Gario, Sylvana Simons, Dipsaus, Alexandria Ocasio-Cortez, Nanoah Struik, Sophie Schers, Olave Basabose, Jerry Afriyie, Naomie Pieter, Hasna El Maroudi, Clarice Gargard, Lilith (magazine), Seada Nourhussen, Sosha Duysker, Aminata Cairo, Akwasi, Wit Huiswerk (website), Gloria Wekker.
Geef ruimte aan de 99,9%.
