nieuws
Ecodorpen: wonen in harmonie met de natuur
18-02-2020
Zonnepanelen, goede isolatie en koken op inductie. Een paar bekende manieren om je huis duurzamer te maken. Toch zijn er mensen die dit nog niet ver genoeg vinden gaan. Zij willen niet alleen duurzamer wonen, maar ook in harmonie met de natuur en elkaar leven. Over de hele wereld komen deze mensen bij elkaar om hun ideaal in praktijk te brengen. Deze gemeenschappen worden ook wel ecodorpen genoemd. Het Global Ecovillage Netwerk telt ongeveer 10.000 van deze dorpen en gemeenschappen. Wat centraal staat binnen ecodorpen is het bouwen van een zo’n duurzaam mogelijk dorp met een zo klein mogelijke impact op de natuur.
door Lieselot Vroom
Hoe dit precies wordt uitgevoerd verschilt per ecodorp. Hierbij kun je op praktisch niveau denken aan het gebruik van natuurlijke en gerecyclede bouwmaterialen en het streven naar zelfvoorzienend leven. Daarbij heerst er binnen ecodorpen ook een ideaal van het samenwonen met de natuur. Veel bewoners zijn kritisch op het idee dat we ons in het westen apart zien van de natuur en deze vooral als hulpbron beschouwen. Volgens deze bewoners zouden we meer een gelijke relatie met de natuur aan moeten gaan, waarbij we niet alleen nemen van maar ook geven aan onze omgeving. Daarnaast is een van de idealen binnen de ecodorpen om meer met elkaar te leven. De bewoners zoeken naar verbintenis met elkaar door samen voor hun dorp te zorgen.
Een voorbeeld van zo’n ecodorp, of ecowijk zoals de bewoners het zelf noemen, is de Vereniging Aardehuis Oost-Nederland te Olst. Hier heb ik zelf kunnen rondkijken voor mijn afstudeerproject. Het uitgangspunt van de bewoners is “bouwen, werken, wonen en leven in harmonie met de natuur, in verbondenheid met elkaar en ter inspiratie van de wereld.” Dit is meteen al duidelijk te zien aan de architectuur van de aardehuizen. De huizen zijn gemaakt van natuurlijke en gerecyclede materialen, zoals muren van leem en autobanden en daken van gras. De huizen zijn omringt met groene tuinen. Hier hebben sommige bewoners mooie creaties van gemaakt, zoals eetbare siertuinen. De aanwezige natuur stopt ook niet wanneer je een huis binnenloopt. Ook binnenshuis zijn veel planten, organische vormen en natuurelementen zoals boomstammen en ronde lemen muren aanwezig. De bewoners omringen zichzelf dus met natuur.
De bewoners leven ook op een praktische manier samen met de natuur om hen heen. Zo proberen zij alles wat de natuur biedt optimaal te gebruiken. Planten worden bijvoorbeeld ingezet als hydrofytenfilter, een soort waterfilter, en als isolatie. Ramen gericht op het zuiden en warmte vasthoudende tegels worden gebruikt om het huis warm te houden. Daarnaast maakt men gebruik van zonnepanelen, warmtepompen en de rocketstove, een speciale houtkachel, om niet meer afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen. Maar het gaat voor de bewoners niet alleen om nemen, maar ook om geven. Veel keuzes binnen de wijk worden gemaakt met een oog op de natuur en klimaatverandering. Zo zijn er alleen maar onverharde wegen voor de goede afvoer van regen en gebruikt men geen bestrijdingsmiddelen in de moestuinen.
De bewoners hebben goede banden met de gemeente waar de wijk onderdeel van is. De gemeente heeft de bewoners tijdens de bouw ondersteund in bijvoorbeeld de regelgeving. Rondom de aardehuizen is gemeenschappelijk grond wat de buurtbewoners samen met de gemeente onderhouden. Ook doen de bewoners samen met de gemeente verschillende projecten, zoals het burgerinitiatief gericht op klimaatverandering en de economische crisis ‘Olst in transitie’. Ondanks dat er binnen het dorp Olst soms een vooroordeel over de ecowijk heerst, proberen de bewoners er ook alles aan te doen om hun manier van leven aan buitenstaanders uit te leggen. Dit doen zij door middel van dialoog, projecten en maandelijkse rondleidingen.
Ecodorpen zijn dus gemeenschappen waarbij mensen samen komen om meer met de natuur en met elkaar samen te wonen. Wat ik zelf mooi vond om te zien bij de Aardehuizen is dat deze mensen hele normale en diverse mensen zijn. Zo heb ik mensen ontmoet die werken in het onderwijs, bij de post of bij de gemeente. Er wonen jonge gezinnen met kinderen die samen in de wijk spelen, maar ook gepensioneerden. Het wonen in harmonie met de natuur is dus voor iedereen haalbaar en ik denk dat we in de duurzame stappen die we nog moeten zetten veel van ecodorpen kunnen leren. Wil je zelf een keer een kijkje nemen bij de Aardehuizen? Elke eerste zondag van de maand is er een rondleiding die open is voor iedereen.
Op zaterdag 29 februari organiseert DWARS Overijssel zelf een rondleiding door het Ecodorp in Olst. Meer informatie over de activiteit is hier te vinden.
