Een school waar men leerlingen niet beoordeelt aan de hand van cijfers. Voor Cartesius 2, een Amsterdamse middelbare school, is het de realiteit. Het klinkt vooruitstrevend, maar hoe werkt het in de praktijk? De onderwijscommissie van DWARS ging op onderzoek uit.

Bijna drie jaar geleden werd de havo/vwo-school Cartesius 2 opgericht. De school kenmerkt zich door de unieke manier waarop het onderwijs is vormgegeven. Zo volgen de leerlingen slechts twee modules per dag. In deze modules wordt kennis vanuit meerdere vakken samengebracht rondom een centraal thema. In de module heelal komen bijvoorbeeld aardrijkskunde, biologie, natuurkunde en scheikunde aan bod.

Martijn Meerhoff, directeur Cartesius 2, zegt in deze modules niet in te zetten op objectiviteit, maar op intersubjectiviteit. Het is volgens hem door traditionele cijfergeving absoluut niet mogelijk leerlingen objectief te beoordelen. Cijfers zijn immers ook afhankelijk van interpretatie van de docent en keuzes over lesstof en soort toets. Deze intersubjectiviteit hoopt hij te bereiken door twee componenten.

De eerste component ligt in de rol van de docenten. Docenten werken in duo´s om lessen te geven en te beoordelen. Daarnaast zijn docenten zelf verantwoordelijk voor het ontwerpen van de lessen en voor het opstellen van beoordelingsschema´s. De tweede component is de manier waarop leerlingen beoordeeld worden. Leerlingen kunnen modules namelijk op 3 niveaus halen: basis, gevorderd en expert. Deze niveaus zijn gebaseerd op de zogenaamde taxonomie van Bloom (zie de afbeelding hieronder). Ze krijgen dus geen cijfers.

Omdat de school slechts drie jaar geleden is opgericht, heeft de school alleen een onderbouw. Vanaf schooljaar 2019/2020 zal er ook een bovenbouw in de school zijn. Cartesius 2 is momenteel druk bezig met de voorbereidingen hiervoor. De leerlingen zullen aan het einde van de bovenbouw regulier centraal eindexamen gaan doen. Dit brengt uitdagingen met zich mee: Cartesius 2 wil het lesgeven op hun eigenzinnige wijze in de bovenbouw blijven voortzetten, maar de voorbereidingen voor de eindexamens zullen op een traditionelere wijze moeten plaatsvinden. Dit lijkt de vrijheid van het onderwijs wel een beetje te beperken. De grote droom van directeur Meerhoff is dan ook dat alle scholen op een eigen manier eindexamens mogen afnemen.

De onderwijscommissie blikt positief terug op het bezoek aan Cartesius 2. We vonden het interessant om te zien hoe onderwijswetenschappelijk onderzochte concepten, zoals de piramide van Bloom, hier actief ingezet worden. Ook viel de harde inzet van de directeur en het docententeam op. We zijn erg benieuwd naar de resultaten die de leerlingen in de bovenbouw. Tot slot willen we Cartesius 2 bedanken voor de gastvrijheid.