Weggevaagde vrouwen uit de geschiedenis

Achter elke sterke man, staat een sterkere vrouw, zo luidt het gezegde. Maar achter elke sterke vrouw uit de geschiedenis, staan nog eens honderd andere minder bekende vrouwen die ook een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis. Namen als Rosa Parks, Jeanne d’Arc en Jane Austen zijn ons wel bekend. Allemaal hebben ze op hun eigen manier een grensverleggende rol gespeeld. Het is tijd dat we nog een aantal namen toevoegen aan dit lijstje van vrouwen die het glazen plafond hebben doorbroken.

Victoria  Woodhull

Voor Hillary Clinton, was er Victoria Woodhull. Zij was de eerste vrouw die het hoogste politieke ambt van de Verenigde Staten ambieerde. Als effectenhandelaar, krantenuitgever en strijder van sociale hervorming stelde zij zich kandidaat voor het presidentschap in 1872, ongeveer 50 jaar voordat vrouwen in de Verenigde Staten stemrecht hadden verkregen. Woodhulls naam verscheen niet op stembiljetten en het is niet duidelijk hoeveel stemmen ze ontving. Haar opstandige kandidatuur hielp echter om de weg vrij te maken voor vrouwen die na haar zouden komen, zoals Shirley Chrisholm.

Shirley Chisholm

100 jaar na de opschuddende presidentscampagne van Woodhull, zorgde Shirley Chisholm, als de eerste zwarte vrouw die voor het presidentschap ging in de Verenigde Staten, voor nog een stap vooruit in de geschiedenis van intersectoraal feminisme. Deze baanbrekende vrouw kondigde in 1972 haar presidentiële campagne voor de Democratische nominatie aan, nadat ze al de eerste Afro-Amerikaanse congresvrouw werd. Op deze wijze verbrak zij tijdens haar ambtsperiode meerdere barrières. Ze vocht voor de kansarmen en minderheden en pleitte voor beter toegang tot onderwijs. Ze heeft de nominatie niet gewonnen, maar verdient zeker een plekje in de geschiedenisboeken.

Hypatia

In de tijd van bekende filosofen zoals Plato, Socrates en Aristoteles was er tussen deze mannen ook een vrouwelijke filosoof die vanwege haar intellect aan een tragisch einde kwam. De geleerde vader van Hypatia, Theon, leerde haar wiskunde, astronomie en filosofie in de hoop haar dezelfde kansen te geven als mannen hadden. Al snel had Hypatia eigen studenten aan wie ze wiskunde en filosofie onderwees. Hypatia werd door een menigte christelijke monniken aangevallen toen zij in maart 415 na Christus op weg naar huis was. Zij kleedden haar uit, sleurden haar door de stad en sloegen haar dood. De moord op Hypatia wordt door veel geleerden gezien als de moord op het intellect en de kunst.

Trưng Trắc en Trưng Nhị

Men kan zeggen dat het bestaan van Vietnam van vandaag bijna geheel te danken is aan de inspanningen van de zusters Trưng. Vóór 40 na Christus was Vietnam onder de hardhandige heerschappij van de Chinese gouverneur To Dinh. De zusjes Trưng waren vastbesloten om de stand van zaken in Vietnam te veranderen. Zij mobiliseerden de Vietnamese bevolking om tegen de Chinese heerschappij te rebelleren.  Onder de 80.000 mensen die ze verzamelden voor hun opstand, kozen de Trưngs 36 vrouwen om generaals te zijn, die met succes de Chinezen verdreven in 40 n.Chr. Trắc werd hierna koningin, maar worstelde met de terugkeer naar een eenvoudigere regering.

Huda Sha’arawi

Huda Sha’arawi was opgegroeid in een Egyptisch harmensysteem, waarbij families uit de hogere klassen hun vrouwen afzonderlijk huisvestten in door eunuchen bewaakte gebouwen. De vrouwen verbleven in deze gebouwen, gescheiden van mannen, en droegen in het openbaar sluiers. De opvoeding van Sha’arawi bracht haar ertoe het idee te betwisten dat vrouwen bescherming nodig hebben. In 1908 richtte zij het eerst goede doel op dat door vrouwen werd geleid Dit goede doel bood diensten aan arme vrouwen en kinderen. Naarmate er meer onderwijsmogelijkheden beschikbaar kwamen voor Egyptische vrouwen, plande Sha’arawi lezingen in om vrouwen te onderwijzen, en organiseerde zij het grootste vrouwelijke anti-Britse protest. Later werd ze de eerste Egyptische vrouw die haar sluier in het openbaar afdeed. Na deze rebelse daad van Sha’arawi bleven maar weinig Egyptische vrouwen de sluier dragen.

Alice Coachman

Op de Olympische Spelen van 1948 in Londen won Alice Coachman het hoogspringen voor de Verenigde Staten en werd ze de eerste zwarte vrouw die een Olympische gouden medaille won. Koning George VI reikte haar medaille uit en vervolgens feliciteerde president Harry S. Truman haar met een ceremonie in het Witte Huis. Dit is een opmerkelijke prestatie, omdat zij als kind niet mocht trainen op de atletiekvelden met witte mensen. Hierdoor moest ze creatief worden: ze gebruikte touwen en stokken voor haar hoge sprongen en rende op blote voeten. Ondanks deze belemmeringen heeft ze wel een Olympische gouden medaille gewonnen.

Annie Londonderry

Op het gebied van sport hebben vrouwen het altijd al zwaar gehad om serieus te worden genomen. Zo gaat het gerucht dat twee rijke mannen uit Boston tienduizenden dollars hebben gewed dat geen vrouw in slechts 15 maanden over de wereld kon fietsen. Annie Londonderry was maar al te gebrand om het tegendeel te bewijzen. In 1894 vertrok Londonderry op reis met alleen een fiets, een pistool en andere kleding, waaronder een bloomer, het controversiële kledingstuk dat de mobiliteit van vrouwen verbeterde. Ze voltooide haar reis uiteindelijk binnen 14,5 maand. Ze bezocht verre steden, waaronder Alexandrië, Saigon en Hong Kong. Deze prestatie van Londonderry bewees aan haar tijdgenoten dat vrouwen onafhankelijk, atletisch en ondernemend kunnen zijn.

Bernadette Devlin

In de tijd van de Troubles in Ierland, waarbij protestanten en katholieken met elkaar in strijd waren, speelde Bernadette Devlin een belangrijke rol voor de Ierse burgerrechtenbeweging. Zij werd het jongste parlementslid in de Britse geschiedenis destijds toen ze in april 1969, dagen voor haar 22e verjaardag, werd verkozen tot parlementslid in Westminster. Ze was getuige van de gebeurtenissen op Bloody Sunday en leidde een felle strijd voor de katholieke zaak in Ierland. De dag na Bloody Sunday sloeg ze de conservatieve minister van Binnenlandse Zaken, Reginald Maudling, in het gezicht nadat hij stelde dat de soldaten alleen uit zelfverdediging schoten op de demonstranten. Dit deed zij allemaal in een tijd in Ierland waarin vrouwen een simpele huisvrouw behoorden te zijn.

Of deze vrouwen nou een revolutie leidden of rond de wereld fietsten. Allemaal behoren ze tot een lange lijst aan vrouwen uit de geschiedenis die meer aandacht verdienen. Op het gebied van politiek, sport, filosofie, wetenschap of elk ander gebied, zijn er vrouwen die een grensverleggende rol hebben gespeeld, maar niet genoemd worden in de geschiedenisboeken. Er is nog een lange weg te gaan, maar deze vrouwen hebben in ieder geval hun steentje bijgedragen aan een gelijke wereld.

lees ook

LVolg ons op facebook

L