Noorwegen: the good, the bad and the ugly

24-12-2018

Gijs Broere

Afgelopen maand organiseerde de Noorse Ambassade in Den Haag een reis naar Noorwegen voor 6 Politieke Jongeren Organisaties. Als Internationaal Secretaris van DWARS ben ik dan ook afgereisd naar het noorden, samen met 5 andere PJO-bestuursleden (JOVD, CDJA, Perspectief, JD en JS) Noorwegen te bezoeken; specifiek Tromsø en Oslo. Het doel hiervan was meerledig; aandacht vragen voor het arctische gebied en de effecten van klimaatverandering daar, connecties leggen tussen Noorse en Nederlandse politieke jongeren, het laten zien van Noorwegen zelf en ervoor zorgen dat de banden tussen jonge politici en Noorwegen hecht zijn. Het was een reis die veel indruk heeft gemaakt, zowel politiek als persoonlijk. Lees in dit artikel verder over deze reis!

door Remco Lopez, Internationaal Secretaris van het landelijk bestuur

Politikk (Politiek)

De Noren stellen dat hun politieke systeem en de manier waarop ze politiek bedrijven zeer heftig is. Met een kiesdrempel van 4 procent zitten er 9 partijen in hun parlement, de Groenen hebben daar één van de 169 zetels. Vet slecht zou je zeggen. Echter zijn de meeste partijen in Noorwegen al aardig groen getint en zijn de Noorse partijen ook heel erg consensus-zoekend. Zo stemt in de meerderheid van de gevallen de oppositie mee met de regering. Stel je hun verbazing voor toen ik hen vertelde over fractievoorzitters die eenzijdige video’s online zetten van Tweede Kamer debatten.

Wat zijn de hot topics in de Noorse politiek? Zoals in bijna elk Europees land is dat het klimaat, immigratie en voor Noorwegen misschien het belangrijkste oliewinning en de oliemarkt. Volgens de politieke jongeren waar ik mee gesproken heb is Noorwegen een van de meest veilige en accepterende plekken voor de LGBTQIA+-gemeenschap en is Noorwegen het land waar vrouwen* het glazen plafond kunnen breken.

Noorwegen werkt samen met alle Arctische landen om de Arctica te behouden. Hiervoor organiseert een Non-Governmental Organisation elk jaar bijvoorbeeld de Arctic Frontiers Conference in Tromsø. De samenwerking wordt ook opgezocht binnen de ‘Arctic Council’ waar de Arctische landen vertegenwoordigd zijn, waaronder de VS en Rusland. Het is zeker een mooi streven om op dit gebied samen te werken, echter zit er geen ‘harde politiek’ achter, maar is het vooral heel veel gepraat en weinig verdragen of iets dergelijks. Het is dus maar de vraag hoelang de VS en Rusland hier ‘in line’ gaan lopen. Door het gebrek aan verdragen en harde samenwerking is het ook een kwestie van tijd voordat de Chinese markt de tanden wil zetten in dit rijk-aan-olie gebied.

Klima (Klimaat)

Klimaat was voor de Noorse ambassade het grootste argument om ons uit te nodigen. Het was heel belangrijk dat wij meenamen dat het Arctische gebied niet alleen een leeg wit veld was met een paar ijsberen (fact: de bevolking van ijsberen neemt toe! Alleen is er nu te weinig ijs waar ze op kunnen leven). Het Arctische gebied is een plek met steden, cultuur en met 10% van de Noorse bevolking.

Noorwegen zelf draait voor 97% op duurzame energie. Een van de meest fascinerende dingen vond ik, dat je tegenwoordig in Noorwegen op de grote wegen altijd binnen 50 km van een oplaadpaal voor je elektrische auto bent. Hoe hebben ze dat gedaan? Ze hebben een ‘omgekeerde veiling’ georganiseerd: degene die de paal voor het minste geld wou installeren mocht deze hebben. Hierdoor is een groot gedeelte van alle palen in Noorwegen gratis geïnstalleerd. De logica? Bedrijven zoals McDonalds, Burger King, hotels en hostels dachten allemaal; als mensen dan toch al 20 minuten moeten wachten voor hun auto is opgeladen, laat ze dan maar wachten op mijn parkeerplekken.

Noorwegen is echter ook een van de grootste exporteurs van olie met 2.08 miljoen vaten per dag. Het staatsbedrijf Statenoil (67 procent staatseigendom) veranderde laatst de naam naar Equinor, om aan te geven dat zelfs de naam naar duurzaamheid moet wijzen. Zijn ze zo ultiem bizar goed duurzaam bezig? Nee. Vergeleken met een Shell? YES. Over 32 jaar willen ze met 95 procent hun broeikasgassen reduceren. Dit betekend niet dat ze per se zoveel procent minder gaan produceren. Ze stoppen namelijk een deel van die broeikasgassen terug in de grond: dit proces heet Carbon Capture and Storage. Toch blijft deze wel een streven.

Daarnaast zijn ze goed bezig met het ontwikkelen en bouwen van drijvende windparken, met het installeren van technologie met betrekking tot water en zonenergie en hebben ze duurzaamheid bij alles wat ze doen relatief hoog in het vaandel zitten. Moeilijke punten? Ze willen graag de velden ten noorden van Noorwegen in de Arctica openboren. Het is dus hopen dat het Noorse parlement de rug sterk houdt en deze velden niet vrijgeeft.

Kultur (Cultuur)

De Sami zijn de oorspronkelijke bewoners van Noorwegen. In Tromsø is er een museum toegewijd aan de strijd die zij hebben moeten voeren tegen de Noorse regering: een regering die tot voor een tijd terug hun hele cultuur wou uitroeien. Taal, kleding, geschiedenis, alles moest weg. Tegenwoordig mag hun cultuur er weer zijn, en hebben de Sami zelfs hun eigen parlement dat advies kan geven aan het Noorse parlement.

Daarnaast zijn we naar het Nobel Peace Prize centrum geweest. Dit was voor mij een van de hoogtepunten van de reis. (Oké, ik geef toe, het Noorderlicht zien was ook best vet.) Wat is het indrukwekkend om het Nobel Peace Prize centrum te ervaren! De mensen die een prijs gekregen hebben, de geschiedenis van de prijs en vooral de betekenis erachter. De prijs wordt niet alleen gebaseerd op resultaten, maar bestaat ook om iemand die aan het strijden is te steunen, of om iemand de weg te helpen zien. De wisselende foto collectie beneden liet schendingen van mensenrechten over de hele wereld zien. Misselijkmakend maar tegelijkertijd ook hoopvol. Dat mensen de moed en kracht hebben om te blijven vechten voor hun idealen. ‘Tell The World About Us’ heet de foto exhibit die er nu hangt.

Ik kan uren doorgaan over hoe geïnspireerd ik daar raakte, maar het is tijd voor een conclusie aan mijn verhaal. Nogmaals bedankt aan de Noorse ambassade in Den Haag en aan mijn reisgenoten. Deze reis heeft mij als persoon ontzettend veel geleerd, maar als DWARSer een nieuw beeld gegeven van de Arctica en een reden om nog harder te geloven in onze klimaat-idealen, om nog harder te strijden voor een betere wereld. Het is zeker waar dat Noorwegen ook bij lange na niet perfect is, maar we kunnen wel er veel van leren.