nieuws
De stem van de jeugd
19-04-2019
Het woord klimaatspijbelaar was de laatste maanden niet uit het nieuws te krijgen. Jongeren vanuit heel Nederland gingen op 7 februari en opnieuw op 14 maart in enorme aantallen spijbelen. Dit deden ze tegen het gebrek aan actie tegen klimaatverandering door de politiek, na vergelijkbare acties in andere Europese landen. Dit is slechts één voorbeeld van dat jongeren niet meegenomen worden in belangrijke politieke beslissingen die vooral over hún toekomst gaan. De Provinciale Statenverkiezingen zijn net voorbij, maar de campagne voor de Europese verkiezingen gaat nu vol in gang. Het is dus de hoogste tijd dat we Europabreed het erover hebben jongeren niet alleen voor spek en bonen mee te laten doen. We moeten ze vanaf 16 jaar stemrecht geven.
door Miki Koning en Abel Veldt namens de Commissie Internationaal
De frustratie onder onze generatie komt niet alleen voor in Nederland. In Zweden staakte Greta Thunberg van 15 met naar school gaan vanwege het klimaat. Na enige tijd waren er wereldwijd vele tienduizenden leerlingen die met haar mee gingen staken. In landen zoals België, Japan, Australië, Engeland en de Verenigde Staten waren verschillende eigen stakingen. Greta vatte het op de klimaattop van de VN krachtig samen: “Since our leaders are behaving like children, we will have to take the responsibility they should have taken long ago.”
Jongeren door heel Europa verliezen hun vertrouwen in de politiek, en hun frustratie groeit. De politiek weigert om de jeugd serieus te nemen. En dat terwijl jongeren steeds vaker laten blijken dat ze hun stem willen laten horen, zeker over klimaat en andere belangrijke thema’s die invloed hebben op hún toekomst. In het Verenigd Koninkrijk zijn bijvoorbeeld duizenden jongeren op straat gegaan voor een stem in de Brexit-onderhandelingen. Oost-Europese landen zoals Servië en Hongarije hebben hun eigen grote jongerenprotesten gehad tegen corruptie in de politiek.
Het dalende vertrouwen is ook te zien aan de opkomst van jongeren bij verkiezingen, die al een paar verkiezingen lang daalt. Bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen heeft 34% van de jongeren boven de 18 niet gestemd, bleek uit onderzoek van Ipsos. Dit komt niet door apathie, maar door het gevoel niet serieus genomen te worden. Tieners zijn namelijk zeer politiek bewust, blijkt uit onderzoek van socioloog Therese O’Toole. Jongeren van 16 jaar kunnen ook al geïnformeerde beslissingen nemen. Ze kunnen voor- en nadelen tegen elkaar afwegen, en voor belangrijke beslissingen de tijd nemen. Dit blijkt uit onderzoek van psycholoog Laurence Steinberg. Jongeren van 16 en 17 kunnen dus prima volwaardig aan de politiek mee doen. Het wordt tijd dat we dat mogelijk maken.
In Oostenrijk mogen jongeren al vanaf 16 stemmen. Dit is een overduidelijk succes: uit onderzoek van politicoloog Sylvia Kritzinger blijkt dat Oostenrijk hierdoor het hoogst van Europa scoort in stempercentages onder jongeren. Inmiddels wordt ook in Schotland en Malta geëxperimenteerd met het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd. Niets weerhoudt Nederland en de rest van Europa ervan om dit over te nemen.
In mei komen er weer Europese verkiezingen aan, die in de komende jaren de toekomst van Europa gaan bepalen. De meeste van de bewuste en actieve Europese jongeren mogen hier echter niet aan meedoen. Dit moet veranderen. Jongeren die al kunnen redeneren en evalueren, moeten ook mee kunnen denken en werken aan een prachtige toekomst voor iedereen in Europa en Nederland. Om jongeren deze stem te geven moet de kiesgerechtigde leeftijd ook in Nederland en in de rest van Europa omlaag naar 16 jaar.
