COP22 in Marrakech: Op stap met de FYEG

04-01-2017

Gijs Broere

Dolblij was ik toen ik hoorde dat ik mee mocht op een FYEG (Federation of Young European Greens) reis naar Marrakech. Precies in de week dat ik kerstvakantie had, was daar de klimaatconferentie van de VN (COP22) aan de gang en FYEG nodigde haar leden uit om mee te gaan. Een half jaar geleden had ik al peinzend naar mijn saldo getuurd en toch echt besloten dat er geen geld was om helemaal naar Marrakech te vliegen. Ik had de COP21 in Parijs al moeten missen waar het klimaatakkoord gesloten was, maar kon wel naar Bonn afreizen voor de klimaatonderhandelingen in mei om te schrijven voor de keryxklimaatbode. Voor deze website volg ik de onderhandelingen, waarover ik in juni ook al een stuk schreef voor OverDWARS.

door Rosanne Groot

Maar Marrakech was het echte werk! Op de eerste COP (Conference of the Parties) na Parijs waren de belangrijkste personen op het gebied van klimaat en klimaatbeleid te vinden. En zo’n veertig jongeren van groene politieke partijen uit heel Europa waren ook present. Het was voor ons een unieke kans om dit allemaal van dichtbij mee te maken.

“Gezellige jonge mensen uit alle windstreken”

De jongens en meisjes van FYEG hadden hard hun best gedaan om een zo divers mogelijk gezelschap te selecteren. De gezellige jonge mensen waren komen aanwaaien vanuit Turkije tot Oekraïne en uit Noorwegen tot Hongarije. Alleen België, Finland en Valencia (ja, specifiek Valencia) waren oververtegenwoordigd, maar dat kon de pret niet drukken, dankzij de slappe lach die we steeds opnieuw kregen van dat gekke Fins. Zelf deed ik mee aan het AlterCOP-programma dat de FYEG elk jaar tijdens de COP organiseert: een divers programma met o.a. trainingen, interessante sprekers en kringdiscussies.

Het programma begon in de tweede week van de COP (de tweede week van november), en daarom hoorden wij toen pas hoe de verkiezing van Donald Trump gevallen was bij de mensen op de conventievloer. Als je al dacht dat jij het zwaar had die bewuste avond in november, zul je je wel kunnen voorstellen hoe hard die boodschap aankwam bij de mensen die al decennialang tegen klimaatverandering vechten. De dag na de Amerikaanse presidentsverkiezingen heerste er dus een grafstemming. De delegatieleider van de de VS, aangesteld door Obama, had tranen in zijn ogen. Dit pessimisme gaf aanleiding tot denken dat het akkoord van Parijs wel de prullenbak in kon. Het akkoord hangt van individuele contributies van landen af en als de grootste vervuiler op Aarde straks helemaal geen bijdrage gaat leveren hieraan, kunnen we het wel schudden, zo was de gedachte.

Dit stond in schril contrast met de sfeer die de volgende dag in de lucht hing. Er leek een vastberadenheid te zijn om door deze tegenslag juist harder te gaan werken aan een succesvol akkoord. Deze stemming werd gevoed door de woorden van het Chinese delegatielid Liu Zhenmin, die zei dat elke verandering in het beleid van de VS “aan China’s inzet bij de klimaatonderhandelingen en de implementatie van het akkoord van Parijs niets zal veranderen”. China lijkt zich dus te ontpoppen tot een globale klimaatleider.

“Action, action, action!”

Actie!
De COP in Marrakech moest de klimaattop van actie worden. De organisatie had de hele stad dan ook volgehangen met banners met dit woord ‘action, action, action’, opdat niemand het zou vergeten. Na ondertekening bleken er toch nog een hoop details uitgewerkt te moeten worden. Onder het akkoord van Parijs is er afgesproken de opwarming van de aarde te beperken tot 2 ºC, en dat ontwikkelde landen in 2020 100 miljard dollar per jaar aan ontwikkelingslanden zullen betalen. Het geld is nog niet bij elkaar, en zonder de VS zal dit nog meer bemoeilijkt worden.

Verder probeerden de ontwikkelingslanden te onderhandelen voor meer geld. Ze zeggen dat de 100 miljard voor ‘mitigation’ is: het verlagen van de emissies in de toekomst, maar niet voor ‘adaptation’. Ontwikkelingslanden zijn namelijk de eersten die de klappen van klimaatverandering moeten opvangen, maar er staan nog geen afspraken vast over of ze compensatie hiervoor krijgen en op welke manier. Wat is een (direct) gevolg van klimaatverandering? In plaats van drie tropische stormen vier orkanen in een jaar? Is het verdwijnen van landbouwgrond een gevolg? Hier zijn geen checklijstjes voor met daarachter het bedrag wat het land kan verwachten van, laten we zeggen, de EU. Dit soort details zijn erg belangrijk om wel duidelijk op papier te krijgen, want voor veel armere volken is dit letterlijk het verschil tussen leven en dood.

“€1.000.000 voor degene die mij uitlegt wat er duurzaam is aan ‘groene olie’ “

Als je de ‘Green zone’(zone toegankelijk voor iedereen) binnenwandelt op het conventieterrein, lijkt het alsof je je op de autobeurs in de RAI bevindt. Bedrijven vinden er een platform om hun producten aan te bieden en dat zijn echt niet allemaal vol elektrische auto’s met zonnepanelen op het dak. Zo zijn er mijncorporaties en ‘groene olie’-bedrijven aanwezig. (Een miljoen staat klaar voor degene die mij kan uitleggen wat er duurzaam is aan ‘groene olie’.) Ook zijn er bedrijven aanwezig die land afpakken van de oorspronkelijke bewoners van de gebieden in het zuiden van Marokko om er zonnepanelen te bouwen. Dit alles heet ‘greenwashing’ en het heeft twee kanten. Aan de ene kant is het schandalig dat lobbyisten van dit soort bedrijven vaker welkom zijn aan de onderhandelingstafel dan groene non-gouvermentele organisaties. Aan de andere kant hebben we ook de goede wil van deze bedrijven nodig in de strijd tegen klimaatverandering, dus werkt buitensluiten ook niet.

Tijdens de sessies en activiteiten werd steeds benadrukt hoe belangrijk het werk op de grond is. Hoe belangrijk mensen zijn die hun eigen buurt CO₂ neutraal proberen te krijgen en die hun universiteit overhalen over te stappen op een bank die niet investeert in fossiele brandstoffen. We realiseerden ons dat wij als jongeren (en als FYEG-leden) zo veel kunnen betekenen. We worden schandalig ondervertegenwoordigd bij de VN op deze klimaatconferenties en onze organisaties worden nauwelijks uitgenodigd aan de onderhandelingstafel. Toch moeten we ons blijven realiseren dat onze toekomst en die van onze leefgenoten hier op het spel staat: #itsourfuckingfuture!