Vierkante ogen, dat is wat mijn ouders altijd zeiden dat ik zou krijgen als ik te vaak en te lang achter een scherm zou zitten. Natuurlijk wil je als kind/puber vooral niet luisteren naar je ouders en gewoon lekker doen wat je wilt, maar wat nou als je ouder wordt en merkt dat ze toch wel een punt hadden?

Oké, nee, je krijgt geen vierkante ogen van schermgebruik als kind, maar ze hadden wel gelijk dat naar schermen kijken niet goed voor je is. Dit merk ik dagelijks als docent en daarom vind ik dat wij als links hier iets mee moeten, en kunnen!

Telefoons als de redders van het onderwijs?

Maar hoezo is het slecht? Al jaren roept de overheid toch dat we “naar Zweeds voorbeeld” moeten digitaliseren en dat we kinderen juist meer gepersonaliseerd les kunnen geven door het gebruik van devices, zoals tablets, laptops en telefoons. Het was jarenlang hét wondermiddel, totdat het niet meer zo was. We zijn er gaandeweg achter gekomen dat prestaties niet tot nauwelijks verbeteren. Het Kohnstamm InstituutHet <em>Kohnstamm Instituut</em> doet onderzoek naar onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp., het Ministerie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en de VO raadDe VO-raad is een vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs. De raad komt op voor de belangen van het voortgezet onderwijs bij overheid, politiek, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. onderzochten zelf of lieten onderzoeken doen die allemaal op een soortgelijke conclusie kwamen: minder devices betekent gelukkigere, beter presterende en socialere leerlingen. In dit artikel zal ik alles kort uiteen zetten met wat anekdotes van mijn leven als docent erbij.

Live, laugh, geen telefoon

Leerlingen worden gelukkiger als ze op school geen device hebben. Leerlingen zonder telefoon zitten niet vastgeplakt aan een constante stroom aan TikTok’s, Insta stories of Snaps. Deze afleidingen hebben in verschillende onderzoeken al laten zien dat het “zogenaamde perfecte leven” van influencers en leeftijdsgenoten op sociale media als een mokerslag is op het zelfbeeld van kinderen en jongeren. Ook kunnen leerlingen op de gedachte gebracht worden dat ze misschien wel de verkeerde school hebben gekozen want school A doet iets leuks of school B heeft die coole docent. Ze vergelijken zichzelf en hun omgeving met een niet bestaand ideaalbeeld op sociale media wat voor een gevoel van ongeluk en lage zelfwaarde zorgt.

“Leerlingen die ik spreek nemen echt bizar veel over van TikTok of Snapchat. Roddels over medeleerlingen gaan rond als vuur en zijn niet meer te stoppen. Het maakt niet uit of iets waar is, het kwaad is al gedaan”

Leren doe je old school

Presteren doe je door te leren. En hoe ouderwets het ook klinkt, dit doe je uit een boek en door te schrijven en te oefenen. Ja, er zijn manieren zoals Kahoot of Blooket waarop je leuk kunt herhalen. Ja, woordjes leren op WRTS of Quizlet is een stuk makkelijker. Maar uiteindelijk wijst ieder onderzoek erop dat 9 op de 10 leerlingen het beste leert door te schrijven, te lezen en dit te herhalen. Is dat altijd leuk? Nee, maar degene die nog steeds denkt dat school altijd maar leuk moet zijn, mag zelf een keer opgroeien. Anders dan onder een kapitalistisch systeem, loont hard werken op school meestal wel.

Daarnaast, er is niets zo afleidend als een tablet of laptop. Huiswerk maken, pfft, ik kan gewoon ook spelletjes spelen. Als de docent langs loopt, klik ik snel weg. (Voor wie denkt, ‘maar hebben scholen geen blokkeersysteem?’. Jawel, maar kinderen zijn behoorlijk vindingrijker dan school).

“Een leuk detail is dat mijn leerlingen aan het begin van het jaar diep zuchten dat ze aantekeningen moeten opschrijven, maar aan het eind van het jaar in paniek raken als er geen aantekeningen zijn. “Want die maken alles zo makkelijk en dan snap ik het”.”

Social media? Sociale leerlingen!

Vroegah, toen ik nog middelbare scholier was (red: Tim is geslaagd in 2016) hadden we al smartphones, of ja net. Maar ik heb zowel de tijd zonder als met smartphones meegemaakt en opnieuw laat onderzoek zien dat wel of geen smartphone een verschil maakt. Het OCW heeft afgelopen jaar onderzoek gedaan naar de effecten van het smartphone verbod en wat blijkt: Leerlingen zijn socialer in gedrag, voelen zich meer verbonden met leeftijdsgenoten en bewegen zelfs meer. In Tsjechië heeft een soortgelijk onderzoek zelfs uitgewezen dat het aantal conflicten tussen leerlingen drastisch afneemt omdat leerling beter weten hoe ze moeten communiceren.

“Ik zie leerlingen in mijn eigen aula tijdens pauzes kaarten, gezellig kletsen en bij weer of geen weer een balletje trappen op het plein of de veldjes. De leerlingen zijn weer kind en zijn bezig met elkaar in plaats van met hun telefoon.”

Het is aan links

Oké, leuke rant over waarom apparaten in het onderwijs klote zijn, maar wat moet links hier in hemelsnaam mee? Nou, links zou zich, als de grootste voorstander van goed onderwijs, moeten inzetten voor een omslag in het onderwijs. We zouden moeten eisen dat de digitaliseringsdrang stopt en dat we gewoon weer les gaan geven zoals het bewezen werkt. Niet alleen omdat het onderwijs er beter van wordt, maar ook omdat de samenleving in zijn geheel beter af is zonder devices. Omdat de grote bedrijven als Meta, Bytedance, Apple en Windows willen dat we verslaafd zijn zodat ze winsten kunnen boeken en dus onze kinderen al vanaf zo jong mogelijk in digi-junks willen veranderen. Omdat we als samenleving alleen maar individualistischer en meer asociaal zijn geworden door het turen op schermen en ze op sociaal gebied heel veel schade hebben aangericht aan ons, onze jeugd en onze samenleving. Door devices uit de klas te halen of enkel toe te passen wanneer ze daadwerkelijk nuttig zijn, kunnen we hier een grote stap in zetten. Naast autoluw moeten we onze jeugd ook deviceluw opgroeien gunnen. Iedereen wordt hier uiteindelijk beter, gelukkiger en gezonder van.

PS: ik heb de negatieve effecten van AI buitenwegen gelaten omdat ik dan nog heel wat langer door kan gaan