Het kabinet is gevallen, en nu?

Door Nina, secretaris van DWARS Limburg

Op 3 juni 2025 viel het kabinet- Schoof I. Dat is misschien een zin die je een paar keer voorbij hebt zien komen op Instagram of het journaal, maar wat betekent het nou eigenlijk? Waarom viel dit kabinet? En wat gebeurt er nu? In dit blog deel ik mijn kijk hierop. Niet als politiek commentator of journalist, maar als politieke junkie, jongere en DWARS-lid.

Wat er gebeurde

Het kabinet-Schoof I bestond uit de PVV, VVD, NSC en BBB. Een combinatie waar ik vanaf het begin al weinig vertrouwen in had. Sterker nog, ik had een weddenschap lopen dat dit kabinet binnen een jaar zou vallen. En ja hoor: nog geen twaalf maanden na de formatie was het zover.

De directe aanleiding was een conflict over het asielbeleid, oftewel hoe Nederland omgaat met mensen die vluchten voor oorlog, vervolging of armoede. Geert Wilders (PVV) presenteerde een tienpuntenplan voor een nóg strenger asielbeleid, met onder andere een tijdelijke stop op gezinshereniging, dichte grenzen voor asielzoekers, en geen azc’s openen maar sluiten. Toen de andere coalitiepartijen daar niet volledig in meegingen, stapte de PVV uit de coalitie. Daarmee verloor het kabinet zijn meerderheid, en bood premier Dick Schoof het ontslag van zijn kabinet aan bij de koning.

Wat ik wrang vind, is dat het kabinet viel op precies hetzelfde thema als het vorige kabinet, Rutte IV. Kennelijk blijven we terugkomen op migratie als breekpunt, alsof we in een soort cyclus zijn beland waar we niet uitkomen. Maar goed, met een beetje geluk zal het kabinet niet weer na twee jaar vallen op migratie en kunnen we de cyclus verbreken. Dat hoop ik dan…

Maar eigenlijk ging het al langer niet goed

Als ik eerlijk ben, verbaasde het me niet dat dit kabinet is geklapt. Vanaf het begin had het al moeite om écht iets voor elkaar te krijgen. Niet alleen op migratie, maar ook op andere belangrijke onderwerpen zoals klimaat, stikstof en bestaanszekerheid liep het stroef. De samenwerking voelde geforceerd. De onderlinge verhoudingen waren moeizaam. Het regeerakkoord was vaag op de punten waar duidelijkheid nodig was, en keihard op punten waar empathie juist nodig was.

Voor mij, en voor veel anderen die ik spreek – voelde dit kabinet als een frontale aanval op solidariteit. Er werd politiek bedreven die draaide om uitsluiting, in plaats van om perspectief. Het leek er meer om te gaan wie het hardst kon roepen, dan wie het beste kon luisteren of samenwerken. Het is een veelgebruikt metafoor, maar ook voor mij voelde dit kabinet een beetje als een kleuterklas; veel geroep, weinig inhoud, en niemand die echt verantwoordelijkheid neemt.

Wat zegt dit over de Nederlandse politiek?

De val van dit kabinet laat wat mij betreft vooral zien hoe instabiel een coalitie wordt als de basis ervan verdeeldheid is. Ja, de PVV, VVD, NSC en BB hadden samen een meerderheid. Maar ideologisch lagen ze mijlenver uit elkaar. Dat is nu pijnlijk duidelijk geworden.

Ik stel mezelf nu vragen als: kunnen we in Nederland nog regeren met zulke uiteenlopende partijen? Wat gebeurt er als extreemrechtse partijen als de PVV structureel meeregeren, zonder bereidheid tot compromissen? En wat zegt het over ons politieke midden als ze keer op keer ruimte maken voor dat soort ideeën?

En nu?

Voor mij is deze kabinetsval meer dan alleen een politieke gebeurtenis, het is een moment om stil te staan. Om te reflecteren op wat voor samenleving we willen zijn. Willen we verder in de richting van polarisatie, wantrouwen en uitsluiting? Of kiezen we voor solidariteit, menselijkheid en lange termijnbeleid?

Als DWARSer geloof ik in dat laatste. Ik wil politiek zien die mensen verbindt in plaats van verdeelt. Die eerlijk durft te zijn over klimaat en ongelijkheid. Die opkomt voor mensen in plaats van ze wegzet.

Ik hoop dat meer mensen zich dat nu ook gaan afvragen. Dat we deze val niet alleen zien als iets wat misging, maar ook als een kans om dingen beter te doen. Voor mij is dat waar politiek om zou moeten draaien: samen bouwen aan iets wat rechtvaardiger, groener en menselijker is.