Begrip tonen is ook een sport

Schrijver: Jazz Komproe

Als mens moet je je vaak in anderen kunnen verplaatsen. “Kijk eens vanuit een ander perspectief” of “ga maar eens in hun schoenen staan”. Over het algemeen is dit een goed ding, we leren hierdoor meer over de mensen die tegenover ons staan. Of het nou is waarom je buurman zijn auto altijd slecht parkeert, of waarom de buschauffeur geen goedemorgen zei toen je binnenstapte. Door heel even vanuit een andere hoek naar de situatie te kijken lijken dit soort gebeurtenissen een stuk minder vervelend. Jezelf in anderen verplaatsen voorkomt conflict en creëert ruimte voor begrip. 

Toch is er één context waar begrip tonen een stuk moeilijker is, het maatschappelijk debat. Nu gaat het namelijk niet over een klein onderdeel van je dag, maar over onderwerpen die invloed hebben op de hele samenleving. Toch zijn het juist dit soort grote onderwerpen waar vaak om begrip wordt gevraagd, zeker als je strijdt voor verandering. Je moet namelijk de mensen die in de weg zitten ook meekrijgen en dat doe je natuurlijk niet door ‘verwijten te gooien’. Denk maar aan de boomers die voornaamwoorden ‘niet begrijpen’, rijke mensen die geen nee kunnen zeggen tegen een vlucht naar London voor 20 euro, of iemand uit een conservatieve omgeving die allemaal racistische denkbeelden heeft meegekregen. 

Natuurlijk is het belangrijk om de mensen die het niet met jou eens zijn beter te begrijpen. Je moet kunnen zien waar hun argumenten vandaan komen om ze beter te kunnen ontkrachten, maar al te vaak wordt onderschat hoeveel energie dit wel niet vraagt. Als je nooit eens vanuit jouw eigen perspectief mag praten, maar altijd maar moet proberen de andere persoon comfortabel te laten voelen. Als je altijd maar begrip moet tonen voor een mening waar jij het niet mee eens bent. Terwijl vaak de andere partij, wiens mening jij wil veranderen, totaal geen begrip heeft voor jouw verhaal.

Zeker als het gaat om thema’s die mensen echt kunnen raken, LGBTQ+-emancipatie, discriminatie, racisme, xenofobie. Allerlei verschillende vormen van uitsluiting die mensen dagelijks pijn doen. Als je strijdt tegen uitsluiting is het doodvermoeiend om constant begrip te moeten tonen voor de mening van racisten, homofoben, etc. Mensen die willen dat jij het land wordt uitgezet of anders wordt behandeld dan witte Nederlanders. Die liever hebben dat jij niet zichtbaar jezelf bent of gewoon openlijk je bestaan ontkennen. 

Toch wordt dit vaak wel verwacht, zeker in tv-discussies moeten activisten vaak door het stof om te bewijzen dat ze begrijpen waar het racisme vandaan komt, dat ze snappen dat de veranderingen rondom gender-inclusiviteit moeilijk te volgen zijn, dat ze snappen dat vlees gewoon heel lekker is. Door mensen te dwingen de mening van de ander goed te keuren staat hun eigen argument meteen 1-0 achter. Want als je toch begrijp waarom mensen uit een witte omgeving sneller racistisch zijn, waarom zouden ze zich dan moeten aanpassen? 

Laten we daarom eens begrip tonen voor de activisten, voor de mensen die het systeem of de samenleving willen veranderen. Ze hebben namelijk geen oneindig geduld en ook zij mogen een keer zonder begrip voor de tegenstanders hun punt maken. De volgende keer dat iemand dus zonder nuance hun punt maakt, moet jij je misschien in hun schoenen verplaatsen. Dat is pas begrip tonen.